عنوان : ( مصرع برجسته، میدان نازک خیالی در سبک‌هندی )
نویسندگان: محمود فتوحی رودمعجنی ,
Full Textچکیده
مصرع در مکتب نازک‌خیالی (سبک هندی) نقش ویژه و ارزش برجسته‌ای دارد چنان که شاعران برتر آن مکتب در بارۀ صفات و ارزش و کارکرد آن سخن بسیار گفته‌اند. تنوع بحث در بارۀ مصرع و صفات آن در منابع قرن 11 و 12 به وضوح نشان دهندۀ تقدم مصرع بر بیت در فن شعر سبک هندی است. گرچه مشهور است که در سبک هندی تمرکز بر بیت است و تذکره‌ها در گزینش اشعار به تک بیت تکیه دارند؛ اما در این مقاله خواهیم دید که قالبِ اصلیِ تجربۀ شعری در مکتب نازک‌خیالی، مصرع برجسته است و نه بیت. هدف این جُستار این است تا جایگاه مصرع برجسته را در مکتب نازک‌خیالی بررسی کند و از طریق بازخوانی دیدگاههای شاعران همان زمان، ماهیت مصرع برجسته، ویژگیها، انواع و نقش آن را در سپهر ادبی عصر صفوی بازشناسد. برای دسیتابی به این هدف با استخراج اوصاف، کارکردها، و ویژگیهای مصرع از سخن خود شاعران به رده‌بندی انواع مصرع و بیان ویژگیها و کارکردهای آن می‌پردازد و با تحلیل استعاره‌هایی که شاعران برای بیان ویژگیهای مصرع برجسته به کار گرفته‌اند مفاهیم شاخص دربارۀ مصرع برجسته را شناسایی و تبیین می‌کند.
