کاریز یا قنات را میتوان بعنوان یک شاهرگ اقتصادی در قرون متوالی دانست، که رشد شهرها و گستردگی سازه های شهری در قرون جدید، بخش های اعظمی از این شاهرگهای اقتصادی آسیب دیده و به مرور خشک و متروکه گشته است. مشهد در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار گرفته است که در گذشته بخش اعظم آب مورد نیاز این شهر و اراضی کشاورزی حومه آن از طریق سیستم کاریز تامین می شد. بحرانهای مختلفی از طبیعی و انسانی قابل رخداد در سطح شهر مشهد می باشند و این شهر را تهدید می نمایند. از کاریزهای متروکه بعنوان یکی از مهمترین بحران ها در شهر مشهد می توان نام برد. درگذشته قناتهای مشهد بعنوان فرصت برای این شهر تلقی می شدند درحالیکه در نیم قرن اخیر قنات این سازه پایدار تاب فن آوری و پیشرفت و رشد و توسعه شتاب زده شهرنشینی و حفرچاه های عمیق را نیاورد و دستخوش مصائب و خسارات غیرقابل جبرانی گردید. شهرهای توسعه یافته و رو به رشد از جمله مشهد نه تنها نتوانستند از این منبع سالم و همسو با محیط زیست استفاده کنند بلکه خواسته یا نا خواسته شرایط تخریب آن را نیز فراهم کردند. هدف تحقیق حاضر بررسی آسیب پذیری کاربریهای آموزشی شهر مشهد از منظرمدیریت بحران کاریزهای متروکه با در نظر گرفتن خطرات قنات ها و بررسی آن در ارتباط با، کاربری های آموزشی قرار گرفته بررروی قنات ها میباشد. با توجه به بررسی های انجام شده دیده میشود که همانطور که تراکم های قناتها در شمال غرب و مرکز شهر مشهد زیاد است تراکم کاربری های آموزشی شهر نیز در همین نقاط زیاد است و نزدیک به 65 درصد کاربری های آموزشی شهر مشهد بر روی مسیر قناتها و نزدیک به مسیر قنوات میباشند، که نیاز به مدیریت بحران و برنامه ریزی مناسب و صحیح جهت جلوگیری از خطر وآسیب پذیری کاربری های آموزشی است.

کلمات کلیدی