بیگمان، برابریابی برای واژههای بیگانۀ موجود در زبان فارسی، تلاشی سنجیده، آگاهانه و قابل تقدیر است و این امر از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی تحقق یافته است. نوواژهها درواقع، نوآوریهایی هستند که برنامهریزان واژگانی، آنها را به جای معادل قرضی ایجاد میکنند و بهترین پیامد ممکن برای این واژهها این خواهد بود که کاربران زبان آنها را پذیرش میکنند و به زبان عموم راه مییابند. شواهد موجود از مصارف واژگانی کاربران زبان فارسی بیانگر آن است که گاهی کاربران این زبان، تمایل بیشتری برای استعمال واژگان بیگانه نسبت به واژگان مصوب از خود نشان میدهند. دلایل احتمالی این تمایل را میتوان با در نظر گرفتن مفهوم «هَیجامَد» بررسی کرد. هَیجامَد که از ترکیب دو واژۀ «هیجان» و «بسامد» حاصل شده است، به هیجانات ناشی از حواسی اشاره میکند که تحت تأثیر بسامد واژگان قرار دارند. نوشتۀ حاضر میکوشد تا با در نظر گرفتن این مفهوم نوظهور و مؤلفههای سهگانۀ آن (هیجان، حواس و بسامد) در حوزۀ واژهگزینی و معادلیابی، راهکارهایی را در جهت افزایش پذیرش واژگان مصوب و کاهش استعمال واژگان بیگانه ارائه دهد.

کلمات کلیدی