حرکات دامنه‌ای و بالأخص زمین‌لغزش یکی از حوادث طبیعی غیرمترقبه در مناطق کوهستانی است که هرساله خسارت فراوانی بر اقتصاد کشور وارد می¬کند. بنابراین، ایجاد یک استراتژی منطقه¬ای برای حفاظت از منابع انسانی و طبیعی و کاهش خسارات ناشی ازآن‌جهت نیل به اهداف توسعه پایدار بسیار مهم و ضروری است. همچنین ارائه یک مدل پیش¬بین و تهیه نقشه پهنه‌بندی خطر زمین¬لغزش در برنامه¬ریزی و مدیریت آن در منطقه مطالعاتی می‌تواند مؤثر باشد. ازاین‌رو، تلفیق تکنیک Arc GIS (به علّت توانایی در مدیریت حجم زیادی از اطلاعات فضایی) و مدل OWA- AHP (به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای برنامه ریزان در حل معضلات پیچیده مدیریتی)، می‌تواند به‌عنوان روشی قدرتمند جهت ارائه مدل پیش‌بینی و تهیه نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در منطقه مطالعاتی مورداستفاده قرار گیرد. هدف این پژوهش، پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در بخش مرکزی شهرستان فاروج با استفاده از روش FAHP- OWA است. در این راستا هفت عامل مؤثر (درجه¬ی شیب، میزان بارندگی، پوشش گیاهی، نوع سازند زمین¬شناسی، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل و جنس خاک) در بروز لغزش‌ها در حوضه‌ی مطالعاتی شناسایی و لایه¬های اطلاعاتی مربوط به این عوامل تهیه و وارد نرم¬افزار Arc GIS گردید. وزن معیارها بر اساس نظرات کارشناسی تعیین و با استفاده از روش FAHP- OWA، نقشه¬ی پتانسیل وقوع زمین‌لغزش در 4 طبقه (از خطر خیلی زیاد تا خطر خیلی کم) تقسیم گردید. بر اساس نتایج FAHP مشخص گردید که معیار شیب با بردار وزن 0.377 و معیار میزان بارندگی با بردار وزن 0.232 دارای بیشترین تأثیر در وقوع زمین‌لغزش در بخش مرکزی فاروج بوده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، پهنه‌های با خطر بسیار زیاد و زیاد در اکثر موارد با نواحی پرشیب و مناطق نزدیک آبراهه‌ها انطباق دارند. با توجه به نقشه خروجی مشخص شد که 38.3 درصد مساحت منطقه موردمطالعه را پهنه‌های خطر زیاد و خیلی زیاد در برگرفته است در حالی این پهنه‌ها 66/81 درصد زمین‌لغزش‌های منطقه موردمطالعه را دربر گرفته است، بنابراین مقایسه آمار زمین‌لغزش‌ها و نقشه پهنه‌بندی حاصل از خروجی پژوهش حاضر، دقّت لازم مدل مذبور را تأیید می‌نماید.

کلمات کلیدی