مطالعات فهم حدیث, دوره (2), شماره (2), سال (2016-9) , صفحات (55-75)

عنوان : ( بررسی سندی و متنی روایت مباهته )

نویسندگان: سهیلا پیروزفر , محمدرضا بهادری ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

مباهته عنوانی فقهی است که از عبارت "باهتوهم " در روایتی که در کتاب کافی آمده، گرفته‌شده است. حدیث مباهته به لحاظ سند، صحیح است و در کتب فقهی نیز بدان استناد شده است. تردید در معنای مباهته دو دیدگاه کلی میان فقها مطرح کرده است. گروهی از فقیهان آن را از باب بهتان دانسته و مباهته را به "تهمت زدن " ترجمه کرده¬اند و با استناد به این حدیث، حکم به جواز دروغ بافتن به اهل ریب و بدعت داده¬اند؛ در مقابل، برخی دیگر آن را به معنای "اقناع و آوردن دلایل محکم " در برابر مخالفان، معنا کرده¬اند و درنتیجه جواز بهتان به شکاکان و بدعت سازان را مردود شمرده¬اند. این پژوهش از یک‌سو، ضمن تحلیل و تبیین متن، دیدگاه دسته دوم را مردود می¬داند و از سوی دیگر، با بررسی دلالی این حدیث، با تکیه‌بر عقل اخلاقیِ مؤیَّد به آیات و روایات نظریه دسته اول را نیز ردّ می-کند و درنهایت، چون پذیرش این روایت مستلزم وهن دین و ترسیم تصویری نادرست از آموزه های اخلاق محور اسلامی است، آن را علی‌رغم صحت سند فاقد شرایط اعتبار می¬داند.

کلمات کلیدی

, کلینی روایت, مباهته, اهل بدعت, اخلاق