عنوان : ( اثر تیمارهای مختلف کشت مخلوط درهم و ردیفی بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و لوبیا )
نویسندگان: شیوا قلعه نویی , علیرضا کوچکی , محمدتقی ناصری پور یزدی , محسن جهان ,
Full Textچکیده
به‌منظور ارزیابی نسبت‌های مختلف دو گیاه کنجد و لوبیا در کشت‌های مخلوط جایگزینی و افزایشی در دو سیستم کشت درهم و ردیفی، آزمایشی در دو سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ و ۹۲-۱۳۹۱ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، انجام شد. این آزمایش با استفاده از طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. روش کاشت شامل: کشت به‌صورت ردیفی و کشت درهم به‌عنوان عامل اصلی و ترکیب‌های مختلف کشت مخلوط شامل: کشت خالص لوبیا (۱۰۰b)، کشت خالص کنجد (۱۰۰s)، ۲۵% کنجد-۷۵% لوبیا (۲۵s۷۵b)، ۵۰% کنجد-۵۰% لوبیا (۵۰s۵۰b)، ۷۵% کنجد-۲۵% لوبیا (۷۵s۲۵b)، ۱۰۰% کنجد-۱۰% لوبیا (۱۰۰s۱۰b)، ۱۰۰% کنجد-۲۰% لوبیا (۱۰۰s۲۰b)، ۱۰۰% کنجد-۳۰% لوبیا (۱۰۰s۳۰b)، ۱۰% کنجد-۱۰۰% لوبیا (۱۰s۱۰۰b)، ۲۰% کنجد-۱۰۰% لوبیا (۲۰s۱۰۰b)، ۳۰% کنجد-۱۰۰% لوبیا (۳۰s۱۰۰b) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در پایان فصل رشد صفات وزن هزار دانه، تعداد کپسول یا غلاف در بوته، تعداد بذر در کپسول یا غلاف، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت ثبت شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که در هر دو گیاه کنجد و لوبیا، ترکیب کشت مخلوط دارای تأثیر معنی‌داری روی تمامی صفات مورد مطالعه داشت. به‌طوری‌که در تیمارهای ۲۵s۷۵b، ۵۰s۵۰b و ۷۵s۲۵b وزن هزار دانه، تعداد کپسول یا غلاف در بوته، تعداد بذر در کپسول یا غلاف و شاخص برداشت بیشترین مقادیر مشاهده شد. در کنجد، صفات تعداد دانه در بوته، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت و در لوبیا، صفات وزن هزار دانه، عملکرد ماده خشک و عملکرد اقتصادی، علاوه‌بر ترکیب کشت مخلوط، تحت تأثیر نوع کشت نیز قرار گرفتند که کشت ردیفی مقادیر بالاتری را نسبت به کشت درهم نشان داد. نتایج مربوط به نسبت برابری زمین نشان داد که نسبت جزئی برابری زمین کنجد و لوبیا در کشت ردیفی بیشتر از کشت درهم بود. علاوه بر این نسبت جزئی برابری زمین کشت مخلوط‌های جایگزینی بیشتر از کشت‌های مخلوط افزایشی بود. همچنین در تمامی تیمارهای آزمایش، نسبت برابری زمین کل، بیشتر از یک بود و بیشترین مقادیر در تیمارهای ۲۵s۷۵b، ۵۰s۵۰b، ۳۰s۱۰۰b، ۷۵s۲۵b، ۱۰۰s۳۰b و ۱۰s۱۰۰b (به‌ترتیب ۱/۲۲، ۱/۱۹، ۱/۱۵، ۱/۱۵ و ۱/۱۴) مشاهده شد. استفاده بهتر از منابع در نتیجه کشت مخلوط را می‌توان از دلایل این امر دانست. نتایج نشان داد که حضور لوبیا تأثیرات مثبتی را بر کنجد داشت که احتمالاً خاصیت تثبیت‌کنندگی نیتروژن توسط ریشه‌های لوبیا می‌تواند یکی از دلایل اصلی این امر باشد.
کلمات کلیدی
, چند کشتی, شاخص برداشت, عملکرد اقتصادی, نسبت برابری زمین
@article{paperid:1065700,
author = {قلعه نویی, شیوا and کوچکی, علیرضا and ناصری پور یزدی, محمدتقی and جهان, محسن},
title = {اثر تیمارهای مختلف کشت مخلوط درهم و ردیفی بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و لوبیا},
journal = {پژوهشهای زراعی ایران},
year = {2017},
volume = {15},
number = {3},
month = {December},
issn = {2008-1472},
pages = {588--602},
numpages = {14},
keywords = {چند کشتی، شاخص برداشت، عملکرد اقتصادی، نسبت برابری زمین},
}
%0 Journal Article
%T اثر تیمارهای مختلف کشت مخلوط درهم و ردیفی بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و لوبیا
%A قلعه نویی, شیوا
%A کوچکی, علیرضا
%A ناصری پور یزدی, محمدتقی
%A جهان, محسن
%J پژوهشهای زراعی ایران
%@ 2008-1472
%D 2017
