زنبق نمکزار (Iris spuria subsp. Musulmanica) گیاهی است بومی، که به‌ عنوان گیاه زینتی ارزشمند، که می‌تواند به‌ صورت گل شاخهبریده و در فضای سبز مورد استفاده قرارگیرد. بذر زنبق نمکزار در شرایط طبیعی دارای جوانه‌زنی پایینی است، به همین دلیل آزمایشی در جهت بهبود جوانه زنی آن انجام گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار و چهار تکرار (هر تکرار شامل 25 بذر) اجرا گردید. تیمارها شامل: هیدروکسید سدیم 20 مولار به مدت 10 دقیقه، هیدروکسید سدیم 15 مولار به مدت 20 دقیقه، آب 100 درجه سانتی گراد به مدت 10 دقیقه، آب 80 درجه سانتی گراد به مدت 15 دقیقه، اسید سولفوریک 98% به مدت 10 دقیقه، اسید سولفوریک 98% به مدت 15 دقیقه ، چینه سرمایی به مدت 30 روز، چینه سرمایی به مدت 60 روز، چینه سرمایی به مدت 90 روز و تیمار شاهد بودند. تأثیر تیمارهای منتخب بر همه پارامترهای جوانه زنی معنی دار بود (05/0>P). پیش تیمار بذرها در محلول هیدروکسید سدیم با غلظت 20 مولار به مدت 10 دقیقه نسبت به بقیه تیمارها، منجر به افزایش بیشتر در پارامترهایی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذور، طول ساقه چه و ریشه‌چه، وزن‌تر و خشک ریشه‌چه و ساقه چه گردید. در سه سطح چینه سرمایی جوانه زنی کمتری نسبت به شاهد بدون تیمار مشاهده شد. همچنین تیمار اسید سولفوریک 10 دقیقه به طور نسبی موجب بهبود در جوانه زنی و سایر پارامترهای جوانه زنی نسبت به شاهد بدون تیمار گردید. هیدروکسید سدیم به واسطه فعالیت قلیایی و حل ترکیبات چربی دوست موجود در پوشش‌های بیرونی و درونی بذر زنبق نمکزار به طور موثرتری موجب بهبود جوانه‌زنی گردید. احتمالاً در این گونه زنبق نیز به مانند بسیاری از گونه های زنبق خواب مورفوفیزیولوژیکی وجود دارد.

کلمات کلیدی