عنوان : ( اثر حذف مخزن بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (482 Cicer arietinum var. ILC) تحت تأثیر سطوح نیتروژن و آبیاری )
نویسندگان: زهره امینی , مهدی پارسا , مهدی نصیری محلاتی , محمد بنایان اول ,چکیده
به منظور بررسی اثر نیتروژن و رژیم های آبیاری و غلاف زدایی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم (ILC482) ، آزمایشی به صورت کرت های دوبارخردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 91-1390 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل مقادیر کود نیتروژن (30، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی، رژیم های آبیاری (آبیاری کامل: آبیاری در تمام دوره رشد به فاصله 10روز؛ و آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و مراحل گلدهی و غلاف دهی) به عنوان عامل فرعی و غلاف زدایی (شاهد: (0)، 25، 50 و 75 درصد) به عنوان عامل فرعی- فرعی بود. وزن خشک برگ و ساقه، وزن دانه در بوته، وزن خشک اندام هوایی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن 100 دانه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن باعث بهبود اکثر صفات مورد مطالعه شد. تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن با 3.8 گرم دانه در بوته بیشترین وزن دانه در بوته را تولید کرد. بیشترین شاخص برداشت (36 درصد) به تیمار 30 کیلوگرم نیتروژن تعلق داشت. تیمار آبیاری در مراحل گلدهی و غلاف دهی با وزن دانه 4.4 گرم در بوته نسبت به دو سطح دیگر آبیاری برتری داشت. بالاترین شاخص برداشت (39 درصد) نیز به همین سطح آبیاری تعلق داشت. در دو تیمار آبیاری کامل و آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، 75 درصد غلاف زدایی وزن دانه را 60 درصد کاهش داد، اما این کاهش در تیمار آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی و غلاف دهی 45 درصد بود. در این برهم کنش، آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی و غلاف دهی همراه با غلاف زدایی جزئی (25 درصد) بیشترین شاخص برداشت (45 درصد) را داشت. بیشترین وزن خشک اندام هوایی از تیمارهای 150 کیلوگرم نیتروژن (12.8 گرم در بوته) و آبیاری کامل (14.3 گرم در بوته) به دست آمد. غلاف زدایی تمام صفات فوق (به جز وزن برگ) را به طور معنی داری کاهش داد. 75 درصد غلاف زدایی، وزن دانه و وزن خشک اندام هوایی را به ترتیب 56 و 30 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. کمترین شاخص برداشت نیز (23 درصد) به تیمار 75 درصد غلاف زدایی تعلق داشت. در شرایط تنش خشکی (یک نوبت آبیاری)، مصرف بالای کود نیتروژن تاثیری بر وزن دانه در بوته نداشت، لذا می توان با مصرف 30 کیلوگرم نیتروژن به عنوان کود آغازگر، عملکرد قابل قبول (166 گرم دانه در مترمربع) را به دست آورد. به طور کلی با مصرف نیتروژن، می توان خسارت ناشی از حذف غلاف ها را تا حدی بهبود بخشید. همچنین در شرایطی که محدودیت آب وجود دارد، می توان با آبیاری تکمیلی در مراحل زایشی با کمبود آب مقابله کرد. تمام صفات از جمله تعداد غلاف، تعداد دانه، شاخص برداشت و وزن خشک اندام هوایی همبستگی مثبت و معنی داری با وزن دانه داشتند. در این بین، تعداد غلاف در مترمربع بیشترین همبستگی (75 درصد) را با وزن دانه داشت
کلمات کلیدی
, آبیاری تکمیلی, تنا خشکی, غلاف زدایی, گل زدایی@article{paperid:1067693,
author = {امینی, زهره and پارسا, مهدی and نصیری محلاتی, مهدی and بنایان اول, محمد},
title = {اثر حذف مخزن بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (482 Cicer arietinum var. ILC) تحت تأثیر سطوح نیتروژن و آبیاری},
journal = {پژوهش های حبوبات ایران},
year = {2017},
volume = {8},
number = {1},
month = {May},
issn = {2008-725X},
pages = {138--149},
numpages = {11},
keywords = {آبیاری تکمیلی، تنا خشکی، غلاف زدایی، گل زدایی},
}
%0 Journal Article
%T اثر حذف مخزن بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (482 Cicer arietinum var. ILC) تحت تأثیر سطوح نیتروژن و آبیاری
%A امینی, زهره
%A پارسا, مهدی
%A نصیری محلاتی, مهدی
%A بنایان اول, محمد
%J پژوهش های حبوبات ایران
%@ 2008-725X
%D 2017