به اعتقاد گیدون توری٬ ترجمه رفتاری مبتنی بر هنجار است: مترجم در جریان آموزش های مستقیم و غیر مستقیم خود٬ هنجارهای زبانی٬ فرهنگی٬ اجتماعی متداول میان مترجمان عصر خود را می آموزد و آنها را آگاهانه یا ناآگاهانه در شیوه ترجمه خویش به کار میبرد؛ به عبارت دیگر٬ ترجمه تحت تاثیر محدودیت های زبانی٬ اجتماعی و فرهنگی که فرهنگ مقصد بر ترجمه اعمال میکند صورت میگیرد با این حال به اعتقاد توری مترجمان در پذیرش یا رد هنجارها آزادی دارند هرچند که عموما تمایل دارند از هنجارها تبعیت کنند چون تبعیت از هنجارها پاداش به دنبال دارد و نقض هنجارها ممکن است با طرد و مخالفت رو به رو شود. این تحقیق بر اساس این فرضیه است که در دوره معاصر عمدتا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سبکی جدید در ترجمه قرآن پدید آمده که ریشه های اجتماعی و فرهنگی دارد. این سبک جدید بر خلاف سبک تحت اللفظی پیش از خود و در تقابل با آن مشخصا سبکی ادبی است. تا قبل از انتشار ترجمه مرحوم قمشه ای حرکتی متفاوت به سوی سبکی جدید آغاز شد سبکی ادبی که رد پای آن به وضوح در تمامی ترجمه های معاصر قرآن دیده میشود. بنا بر فرضیه های تحقیق ترجمه های متعددی که در این دوره به چاپ رسیده اند مثالی از تاثیر هنجار ها بر ترجمه است. اگرچه انتظار میرود که هر ترجمه قرآن تجربه ای زبانی و سبکی متفاوت باشد ولی تحقیق نشان میدهد که همه ترجمه ها در سبک اشتراک دارند و در تفسیر معنی قرآن است که با یکدیگر متفاوت اند و با توجه به اینکه کسانیکه به ترجمه قرآن پرداخته اند غالبا ادیب به حساب می آیند میتوان ترجمه های معاصر قرآن را طبع آزمایی ادبی مترجمان ادیب در حوزه ترجمه قرآن نامید.

کلمات کلیدی