" لیلی و مجنون" نظامی یکی از پرتقلیدترین آثار تاریخ ادبیات فارسی است که شاعران متعددی با آن طبع­ آزمایی کرده­ اند و دامنۀ نفوذ آن تا حدی است که مرزهای متون ادبی را درنوردیده و به عرصۀ سینما و تئاتر کشیده شده است. سال 1349 ه.ش. زمانی است که سیامک یاسمی با تأثر از اثر نظامی و روایات دیگر داستان، فیلمی از لیلی و مجنون ارائه داد که در این مقاله، محتوا و شگردهای روایی آن با اثر نظامی در چهار بخش تشابهات، تفاوت­ها، محذوفات و اضافات با یکدیگر مقایسه شده و به رابطۀ علیّ و معلولی رخدادهای دو روایت پرداخته شده­ است. روایت فیلم فاقد برخی از رخدادهای اثر نظامی است و این رخدادها گاه چندان فرعی و خام است که هم با واقعیت و زمان رخداد داستان ناسارگارند و هم پیوند استواری با شاکلۀ اصلی داستان ندارند. از طرفی، افزوده ­های فیلم باعث تقویت ابعاد داستان­پردازی و آفرینش شخصیّت­ها شده و بر کشش و زیبایی داستان افزوده ­است. برخی رخدادهای روایت نظامی فاقد رابطۀ علیّ و معلولی است و بیشتر شخصیّت­های فرعی هم، نقشی خنثی و حضوری گذرا در داستان دارند، درحالی­که میان بیشتر رخدادهای فیلم رابطۀ علیّ و معلولی برقرار است و اغلب شخصیّت­ها هم نقشی پویا و حضوری پررنگ در داستان دارند.

کلمات کلیدی