زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، مدیریت و دفع مواد زائد شهری به یک مشکل جهانی و از‌ مهمترین دغدغه‌های زیست ‌محیطی تبدیل شده است. دفن زباله ها منجر­ به تولید زیادی از شیرابه می‌گردد. فرایند تجزیه بیولوژیک یک راه‌ حل بالقوه و مقرون به‌ صرفه برای تصفیه شیرابه دفن­گاه‌ های زباله شهری به­ شمار می‌رود. هدف این پژوهش، بررسی تصفیه‌پذیری شیرابه زباله شهری با استفاده از بیوراکتور دو مرحله‌ای بی‌هوازی در مقیاس پایلوت بوده است. مواد و روش­ها: آزمایشات در دو راکتور بی‌هوازی اختلاط کامل به ‌حجم مفید 10 و 30 لیتر با دبی ثابت 2 لیتر در روز، زمان ماند هیدرولیک 5 و 15 روز و تحت شرایط دمایی مزوفیلیک انجام شد. پس از دوره شروع، میزان بارگذاری آلی از 07/0 تا kgCOD/m3.day 65/2 افزایش یافت. خروجی اولین راکتور بی‌هوازی وارد راکتور دوم می‌شد. آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی بر مبنای روش‌های استاندارد آب و فاضلاب آمریکا انجام گردید. یافته ­ها: نتایج آزمایش‌ها نشان‌ داد که مناسب‌ترین بارگذاری kgCOD/m3.day 05/2 می­باشد که در آن راندمان حذف COD راکتور اول، دوم و کل سیستم (مجموع دو‌ مرحله‌ای اختلاط کامل) به‌ ترتیب 80، 1/65 و 93% بدست آمد. راندمان حذف BOD در کل سیستم نیز برابر 92% حاصل شد. با این‌ حال نیتروژن آمونیاکی و قلیائیت در راکتور بی­هوازی دو مرحله­ ای به‌ ترتیب 39 و 9/14% افزایش یافت. حداکثر درصد متان در راکتورهای اول و دوم به ‌ترتیب 76 و 80% بود. نتیجه­ گیری: از فرایند دو مرحله‌ای بی‌هوازی می‌توان به‌ عنوان فرایندی موثر برای بهبود تخریب‌پذیری و همچنین حذف مواد آلاینده آلی استفاده کرد.

کلمات کلیدی