برای کشورها فضای مرزی به طور فزاینده¬ای به حفاظت و دفاع نیاز دارد. همچنین فضای مرزی به صورت فزاینده¬ای مرکز ایدئولوژی و عملکرد کشورها، مکانی برای سیاست¬های سرمایه گذاری مهم و منابع معدنی است و دورترین منطقه حاکمیتی است. در جهان امروز که مرزها در انواع مختلف و با ویژگی¬های بسیار متنوعی وجود دارند رویکردها نسبت به مدیریت مرز نیز به صورت مشابه بسیار متنوع است. یکی از این رویکردها ایجاد دیوار مرزی است که توسط بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری است. باید توجه نمود که دیوار مرزی یکی از راهبردهای کنترل مرز به صورت سلبی می¬باشد که ورود و خروج افراد، کالا و ... را تحت کنترل شدید قرار می¬دهد. باید بیان نمود که این دیوار مرزی که به نوعی دیوار امنیتی برای کشور محسوب می¬گردد خود زمینه ساز بروز مخاطرات محیطی است. مخاطرات محیطی خود به دو دسته بلای طبیعی (سیل، طوفان، زمین لرزه و ...) و بلایای انسانی (نابودی زیست محیطی، گرم شدن کره زمین و ...) تقسیم می-شوند. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی درصدد بررسی این نوع مخاطرات ناشی از احدث دیوار مرزی در منطقه سیستان و بلوچستان است و سپس با استفاده از روش توان رتبه¬ای به طبقه¬بندی این مخاطرات می¬پردازد تا مهم¬ترین مخاطره¬ای که منطقه را تهدید می¬کند بدست آید. نتایج تحقیق نشان می¬دهد مخاطرات ناشی از احداث دیوار مرزی در منطقه در 9 مورد مخاطرات طبیعی (نابودی گیاهان، انقراض جانوران، بین رفتن صنعت اکوتوریسم؛ افزایش فرسایش بادی منطقه) و مخاطرات انسانی (تفکیک فرهنگی- قومی دو سوی مرز؛ هدایت افراد به فضاهای ناشناخته؛ افزایش گرایش به قاچاق مواد مخدر و اسلحه؛ کاهش اعتماد به حکومت مرکزی؛ هزینه¬های بالای اقتصادی) تقسیم می¬گردند. در آخر با استفاده از روش توان رتبه¬ای مهم¬ترین مخاطره¬ای که منطقه را تهدید می¬کند کاهش اعتماد به دولت مرکزی با وزن 81بدست آمد که خود می¬تواند زمینه ساز بسیاری از مشکلات آتی برای در سطح منطقه¬ای و ملی باشد

کلمات کلیدی