یخبندان های زودرس پاییزه می توانند سبب خسارات قابل توجهی در مراحل اولیه رویش غلات شوند. از طرفی آلودگی این مزارع به علفهای هرز پاییزه نیز می تواند به عنوان عامل رقابتی برای محصول زراعی تلقی شود. به همین منظور آزمایشی برای بررسی تحمل به یخزدگی گندم رقم پیشگام و گیاه مهاجم جودره در پاییز 1396 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهان در مرحله دو برگی در 20 - درجه سانتیگراد) قرار گرفتند. جهت تعیین میزان ، -16 ، -12 ، -8 ، - معرض تنش یخزدگی (دماهای 4+، صفر، 4 خسارت وارد شده به غشای سلولی درصد نشت الکترولیتها از برگ گیاهان مورد ارزیابی قرار گرفت. 21 روز پس از اعمال تنش یخزدگی، بقاء گیاهان نیز بهعنوان متداولترین و دقیقترین روش جهت اندازه گیری میزان تحمل به یخ زدگی گیاهان محاسبه شد. نتایج نشان داد که هرچند نشت الکترولیتها با کاهش دماهای یخزدگی افزایش یافت، اما این روند افزایشی تا دمای 8- درجه سانتیگراد معنیدار نبود. با کاهش دما از 8 - به 12 - و از 12 - به 16 - درجه سانتیگراد درصد نشت الکترولیتها با شیب تندتری افزایش یافت و در دمای 20 - درجه سانتیگراد به حداکثر میزان خود رسید. همچنین درصد بقای گیاه گندم تا دمای 12 - درجه سانتیگراد تحت تأثیر دماهای یخزدگی قرار نگرفت و گیاهان بهطور کامل به بقای خود تا دمای مذکور ادامه دادند. این در حالی است که جودره بقای کامل خود را تا دمای 8- درجه سانتیگراد حفظ نمود و کاهش دما از 8- به 12 - درجه سانتیگراد سبب کاهش 36 درصدی بقاء در این گیاه شد. در دمای 16 - درجه سانتیگراد تمام گیاهان (گندم و جودره) در اثر شدت تنش یخزدگی از بین رفتند و زندهمانی آنها صفر شد. بهطورکلی در این آزمایش گندم و جودره به ترتیب تا دماهای 12 - و 8- درجه سانتیگراد را بهخوبی تحمل کردند و بقای کامل خود را حفظ نمودند.

کلمات کلیدی