این تحقیق به‌منظور بررسی اثر نوع بستر کشت و حجم سلول‌های سینی نشاء بر روی برخی ویژگی‌های ریشه‌ای نشاء هندوانه در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در اردیبهشت ماه سال 1396 انجام شد. این تحقیق به‌صورت فاکتوریل با 3 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی بود که تیمارهای آن شامل چهار نوع بستر کشت؛ B1 (100% پیت‏ ماس؛ شاهد)،B2 (50% ورمی‏ کمپوست +50% کوکوپیت)، B3 (50% ورمی‏ کمپوست+50% پیت ‏ماس)، B4 (50% پیت‏ ماس+25% ورمی‏ کمپوست+ 25% کوکوپیت) و دو حجم سلول سینی نشاء به صورت C1 (60 سی‏ سی) و C2 (50 سی‏ سی) می‌باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که نوع بستر کشت به‌جز در صفت میانگین قطر ریشه در بقیه صفات تاًثیر بسیار معنی‌داری (p≤0.01) بر خصوصیات ریشه‌ نشاء گیاه هندوانه داشت. به طوری که بیشترین سطح ریشه (31/1327 سانتی‌متر مربع)، مجموع طول ریشه (03/1948 میلی‏متر)، وزن تر ریشه (443/0 گرم بر بوته) و وزن خشک ریشه (044/0 گرم بر بوته) نشاء در بستر کشتB3 حاصل شد. اثر حجم سلول‌های سینی نشاء بر روی کلیه خصوصیات ریشه به استثنای وزن خشک ریشه معنی‏ دار شد. به طوری که حجم سلول 60 سی سی (C1) بیشترین سطح ریشه (53/1114 سانتی‌متر مربع)، مجموع طول ریشه (16/1559 میلی‏متر)، میانگین قطر ریشه (594/0 میلی‏متر) و وزن تر ریشه (362/0 گرم بر بوته) را نشان داد. واکنش متقابل بین بستر کشت و حجم سلول نشاء تأثیر معنی‏ داری بر خصوصیات ریشه نشاء هندوانه نشان نداد، ولی ترکیب تیماری B3C1 برتر از بقیه بود. در مجموع، بستر کشت B3 ضمن بهبود ویژگی های ریشه نشاء هندوانه نسبت به تیمار شاهد (B1)، جهت تولید نشاء این گیاه توصیه می شود.

کلمات کلیدی