طول عمر تولیدی و ماندگاری گاوهای شیری در گله، از مهمترین موضوعات در پرورش گاو شیری می باشد که اخیراً مورد توجه بیشتری قرار می گیرد. هدف: در این مطالعه، از رکوردهای طول عمر و حذف گاوهای هلشتاین ایران برای بررسی دلایل حذف و سازه های موثر بر آن و نیز تعیین تابع توزیع بقاء استفاده شد. روش کار: داده های 971428 راس گاو هلشتاین مربوط به 3872 گله که توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور طی سال های 1375 تا 1392 جمع آوری شده بود، استفاده گردید. برای بررسی سازه های موثر بر حذف (فصل زایش، سن هنگام اولین زایش، شکم زایش، مرحله شیردهی و تولید شیر) از رگرسیون لجیستیک و برای تعیین تابع توزیع بقاء از معادله کاپلان - میر استفاده شد. داده ها با استفاده از رویه های lifetest و logistic نرم افزار SAS نسخه 2/9 و R بسته survival تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که ناهنجاری های تولید مثلی شایع ترین دلیل حذف گاوهای هلشتاین (61/23 درصد) بود. سازه های مورد بررسی در این مطالعه تاثیر معنی داری بر خطر حذف گاوهای هلشتاین داشتند (01/0>P). با افزایش شکم و سن هنگام اولین زایش و با کاهش تولید شیر، خطر حذف افزایش یافت. برآوردهای به دست آمده از تابع توزیع بقای کاپلان - میر نشان داد که تا روز 1305 از طول عمر حدود 25 درصد از گاوهای هلشتاین مورد بررسی از گله ها حذف شدند. همچنین 50 و 75 درصد از گاوها به ترتیب دارای طول عمر 2068 و 2942 روز بودند. نتیجه گیری نهایی: با توجه به نرخ بالای حذف در گله های کشور، به منظور افزایش طول عمر و بقای گاوهای هلشتاین لازم است که شرایط محیطی و مدیریتی گله ها بهبود یافته و نسبت به کنترل سازه های موثر بر حذف، پیشگیری و درمان بیماری ها اقدام شود. همچنین طراحی برنامه های انتخاب در گاو های شیری بر اساس صفات مربوط به سلامتی، باروری و ورم پستان توصیه می شود.

کلمات کلیدی