شناسایی پارامترهای مدال سازه¬ها از اهمیت فراوانی در بسیاری از حوزه¬های مهندسی عمران و مکانیک برخوردار است. امروزه روش¬های شناسایی مبتنی بر فقط-پاسخ سازه محبوبیت روز افزونی یافته است. در این روش¬ها، که اصطلاحا آنالیز مدال عملیاتی نام دارند، پارامترهای دینامیکی سازه (فرکانس¬های طبیعی، شکل¬های مدی و نسبت¬های میرایی) تنها با در دست داشتن پاسخ خروجی سازه قابل تخمین است. در این خصوص، با فرض آنکه نیروی ورودی به سازه دارای ماهیتی تصادفی و پهن¬باند باشد، نیازی به اندازه¬گیری نیروی ورودی وجود ندارد. یکی از محبوب¬ترین و پرکاربردترین روش¬های آنالیز مدال عملیاتی، روش تجزیه¬ی حوزه¬ی فرکانسی بهبودیافته نام دارد. فرآیند شناسایی در این روش بر مبنای تجزیه¬ی مقادیر تکین ماتریس چگالی طیف توان پاسخ سازه قرار دارد. علی¬رغم توانمندی بالا، این روش در تخمین میرایی سازه¬ها عملکرد چندان قابل قبولی ندارد. در این مقاله ابتدا روش تجزیه¬ی حوزه¬ی فرکانسی بهبودیافته تشریح و قابلیت آن، به¬ویژه در حوزه¬ی تخمین میرایی، مورد بررسی قرار می¬گیرد. سپس، به¬منظور بهبود عملکرد آن در تخمین میرایی، استفاده از راه¬کار تخصیص مدال عملکردی پیشنهاد می¬شود. ایده¬ی اصلی روش پیشنهادی بر آن اساس استوار است که تابع خودهمبستگی پاسخ خروجی یک سیستم ارتعاشی تحت اثر نویز سفید، با تابع پاسخ ضربه آن سیستم و البته با یک اختلاف فاز مشخص برابر می¬باشد. با استفاده از 70 مرتبه شبیه¬سازی یک سازه¬ی چهارطبقه¬ی برشی تحت اثر بار تصادفی، توانمندی تخمین میرایی روش پیشنهادی در کنار راه¬کار تجزیه¬ی حوزه¬ی فرکانسی بهبودیافته ارزیابی و نتایج به¬دست آمده با یکدیگر مقایسه می¬گردد. نتایج حاصل شده، کاهش قابل توجه خطای نسبی و واریانس تخمین میرایی را نشان می¬دهد. همچنین، داده¬های ارتعاش طبیعی پل Z24 به عنوان یک نمونه¬ی سنگ نشانه¬ی عملیاتی جهت ارزیابی توانمندی روش پیشنهادی در تخمین میرایی مورد استفاده قرار گرفت و نتایج قابل قبولی ارائه گردید.

کلمات کلیدی