بهمنظور بررسی اثر نهادههای بومسازگار بر خصوصیات فیتوشیمیایی گل و دانه گاوزبان ایرانی ) Echium amoenum ) آزمایشی در دو سال زراعی متوالی 1311 11 و 1311 12 در دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی - - با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت نوع نهاده آلی و زیستی مختلف نظیر اسید هیومیک، اسید فولویک، نیتروکسین )حاوی باکتریهای Azotobacter spp. و Azospirillum spp. (، بیوفسفر )حاوی باکتریهای Bacillus sp. و Pseudomonas sp. (، بیوسولفور )حاوی باکتریهای Acidithiobacillus spp. (، میکوریزا حاوی قارچ Glomus mosseae و حاوی قارچ Rhizophagus intraradices و عدم استفاده از کود )بهعنوان تیمار شاهد( بودند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین میزان فنول کل در نتیجهی کاربرد بیوسولفور بدست آمد و میزان آنتوسیانین کل در شرایط استفاده از اسید هیومیک و اسید فولویک به ترتیب 33 و 33 درصد نسبت به شاهد ارتقاء پیدا کرد. کودهای بیولوژیک بیوفسفر و بیوسولفور میزان فعالیت آنتیاکسیدانی را بهترتیب 3 و 7 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند. هر دو میکوریزای مورد مطالعه ) G. mosseae و Rh. intraradices ( به ترتیب افزایش 21 و 11 درصدی روغن دانه و افزایش 31 و 13 درصدی پروتئین دانه را در مقایسه با شاهد در پی داشتند. به طورکلی با توجه به یافتههای این پژوهش، با کاربرد نهادههای بومسازگار ضمن کاهش خسارات ناشی از کودهای شیمیایی، خصوصیات کیفی گاوزبان ایرانی بهبود یافت.

کلمات کلیدی