زمینه مطالعه: GIS ابزار قدرتمندی برای کار با دادههای مکانی است و می تواند ارتباط عوامل محیطی با انگل را با تولید نقشههای هوشمند نشان دهد. هدف: هدف از بررسی حاضر تعیین میزان شیوع آلودگی گوسفند به دیکروسلیوم و بررسی ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی با استفاده از GIS در استان خراسان رضوی بود. روش کار: دو نوع مطالعه گذشته نگر و مقطعی انجام شد. در مطالعه گذشته نگر با انتخاب 14 شهرستان دارای ایستگاه سینوپتیک استان، اطلاعات شیوع دیکرو سلیوم و پارامترهای هواشناسی طی دوره 5 ساله) 1392 - 1396 ( به روش اسنادی و مراجعه به سامانه های آماری جمع آوری و ارزیابی ها در سطح استان صورت گرفت، همچنین در مطالعه مقطعی دوره یک ساله ) 1396 ( درکشتارگاه محلی طرقبه، ارزیابی ها در سطح محدودتردر سطح شهرستان مشهد با تهیه نقشه های GIS به روش درونیابی Kriging انجام گردید، با جهت تعیین رابطه اماری معنی دار از نرم افزار SPSS 16.0 استفاده شد. ، نتایج: از تعداد 7327011 راس گوسفند کشتارشده 470404 کبد) 9 / 5 درصد( به دیکروسلیوم آلوده بودند، در بین شهرستان های مورد مطالعه، نیشابور، چناران و قوچان به ترتیب دارای بیشترین درصد آلودگی بودند، نقشه های درونیابی حاصل نشان می دهند که از سمت شمال و شمال غرب به سمت جنوب و جنوب شرق استان همچنان که از میزان بارشها، تعداد روزهای بارندگی و میزان رطوبت نسبی کاسته شده است از آلودگی ترماتودها نیز کاسته شده است )رابطه مستقیم( و برعکس با کاهش دما به میزان آلودگی افزوده شده است و از لحاظ آماری نیز رابطه معنی دار بین پارامترهای هواشناسی فوق و آلورگی کبد به دیکروسلیوم وجود داشت (P<0.05) و همچنین در مطالعه مفطعی یکساله، نقشه درونیابی الودگی در سطح روستاهای شهرستان مشهد تهیه شد که تقریباً از همان الگوی استانی پیروی می کند. نتیجهگیری نهایی: با توجه به نتایج این مطالعه و ارتباط آلودگی با پارامترهای محیطی و فصلی ضرورت دارد بیشتر از قبل با استفاده از تکنولوژیهای نوین مانند GIS پیش بینی ها و برنامه های کنترلی بر این اساس انجام گردد.

کلمات کلیدی