کشت مخلوط از جمله راهکارهای دستیابی به کشاورزی پایدار است. بهمنظور مطالعه شاخصهای عملکرد و اجزای عملکرد و نسبت برابری زمین جزئی انواع مختلف لوبیا در کشت مخلوط، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت از کشت خالص چهار نوع لوبیا شامل چشمبلبلی (Vigna unguiculata)، چیتی، قرمز و سبز (Phaseolus vulgaris) و کشت مخلوط هر کدام از آن‌ها با خیار سبز (Cucumis sativus) بود. یافتهها نشان داد که تعداد شاخههای جانبی لوبیاهای دانهای از کشت مخلوط تاثیری نپذیرفت، اما سبب افزایش طول ساقه لوبیا چشمبلبلی شد. کشت مخلوط تعداد و وزن غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن شاخساره (ساقه و برگ بوته) و وزن کل بوته لوبیاها را بهبود داد. وزن 100 دانه انواع لوبیا با هم تفاوت معنی داری داشت، اما اختلاف معنیداری بین تیمارهای کشت خالص و مخلوط آنها مشاهده نشد. همچنین، بیشترین عملکرد زیستتوده و اقتصادی در تیمارهای کشت خالص ثبت شد که بجز در لوبیا قرمز (به ترتیب 1549 و 877 کیلوگرم در هکتار)، اختلاف معنیداری با هم داشتند. شاخص برابری زمین جزئی تمامی انواع لوبیا بهبود یافت که نشاندهنده سودمندی نسبی کشت مخلوط برای لوبیاهای مورد مطالعه بود. این شاخص در لوبیا سبز (69/0) بیشترین و در لوبیا قرمز کمترین مقدار (52/0) را داشت. مقایسه گروهی عملکردهای متعادل شده انواع لوبیا نیز حاکی از اختلاف معنیدار کشت مخلوط نسبت به کشت خالص بود. بنابراین میتوان کشت مخلوط لوبیا با خیار سبز را بعنوان راهکاری پایدار در جهت فشردهسازی اکولوژیک تولید این محصولات پیشنهاد نمود.

کلمات کلیدی