کریستال ویولت از جمله آلاینده‌های آبی محسوب می‌شود، بنابراین پژوهشی با هدف بررسی اثر افزودن رنگ کریستال ویولت (صفر، 3، 6 و 9 پی‌پی‌ام) با سطوح مختلف بنتونیت سدیم یا خاکستر پوست خربزه (صفر، 4 و 8 میلی‌گرم به‌عنوان جاذب) به محیط کشت تهیه شده از مایع شکمبه گوسفند در قالب طرح فاکتوریل 3×2×4 انجام شد. کارآیی هر یک از جاذب‌های فوق (صفر، 4 و 8 میلی‌گرم) در حذف کریستال ویولت اضافه شده به آب (صفر، 3، 6 و 9 پی‌پی‌ام) در زمان‌های 3 و 24 ساعت انکوباسیون، نیز ارزیابی شد. هر دو جاذب فوق (به‌ویژه بنتونیت سدیم) منجر به حذف کارآمد رنگ از آب شدند. افزودن رنگ تا سطح 6 پی‌پی‌ام به محیط کشت، باعث کاهش معنی‌دار تولید تجمعی گاز در زمان‌های 12 و 24 ساعت انکوباسیون، پتانسیل تولید گاز، میزان کل اسیدهای چرب فرار، نیتروژن آمونیاکی و نیز کلیه پارامترهای تخمیری برآورده شده از تولید گاز شامل تولید پروتئین میکروبی، قابلیت هضم ماده آلی، انرژی خالص شیردهی و انرژی قابل متابولیسم در مقایسه با تیمار شاهد شد (0001/0>P). مقدار pH محیط کشت تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. با افزودن هر یک از جاذب‌ها (به‌ویژه سطح 4 درصد)، کلیه پارامترهای تولید گاز و فراسنجه‌های برآورد شده از تولید گاز، کاهش معنی‌داری را نشان دادند (0001/0>P). نتایج کلی نشان داد کاربرد کریستال ویولت حتی در سطوح پایین، اثر منفی بر فعالیت‌های تخمیری میکروارگانیسم‌های محیط کشت دارد. اگرچه که هر دو جاذب‌ منجر به حذف کارآمد رنگ از آب شدند، ولی نتوانستند از اثرات منفی آن بر محیط کشت بکاهند.

کلمات کلیدی