به منظور بهبود عملکرد زعفران و تغییر الگوی کاشت در مناطق خشک، آزمایشی بصورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه سطح آبیاری -آبیاری تا 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی- به عنوان کرت‌های اصلی و 7 تیمار مختلف مدیریت کودی شامل شاهد، 10 تن در هکتار کود دامی یا ورمی‌کمپوست به صورت توزیع روی سطح خاک، 5 و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست به صورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت، 10 لیتر در هکتار هیومستر سفرون در یک نوبت و در دو نوبت پس از گلدهی، به عنوان کرت‌های فرعی در سه تکرار طی سال‌های زراعی 1395-1392 در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در روستای چرخاب استان یزد به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که کاهش آبیاری از 75% به 50% نیاز آبی موجب کاهش معنی‌دار صفات مرتبط با گل، تعداد جوانه در بوته، وزن خشک برگ، وزن بزرگترین بنه، وزن کل بنه و تعداد بنه موثر در بوته شد. تعداد کل بنه بیش از سایر صفات تحت تاثیر تیمارهای آبیاری قرار گرفت بطوریکه کاهش آبیاری از 100% به 75% نیاز آبی موجب بروز اختلاف معنی‌دار در میانگین این صفت در سطح احتمال 5% شد. بین تیمارهای مدیریت کودی، مصرف کود دامی به مقدار 10 تن در هکتار در سال اول آزمایش -10M-، موجب افزایش خصوصیات رویشی گیاه شد اما به تدریج در سال‌ های بعد پاسخ صفات مورد بررسی به تیمارهای مصرف ورمی‌کمپوست به مقدار 10 تن در هکتار بصورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت -10RV- و مصرف کود هیومستر سفرون به مقدار 10 لیتر در هکتار طی دو نوبت‌ در طول فصل رشد -CH- به صورت معنی‌داری مطلوبتر بود. درمجموع، روند تغییرات صفات طی سه سال آزمایش نشان داد که مزیت نسبی مصرف هیومستر سفرون نسبت به سایر تیمارها، به دلیل دارا بودن پتاسیم و هیومیک اسید و همچنین امکان مصرف هرساله آن همراه با آبیاری، بیشتر است.

کلمات کلیدی