یکی از منابع ایجاد آلودگی خا کها به فلزات سنگین فعالی تهای معدنی انسان جهت استخراج فلزات است. مهمترین مرحله در شرایط نامساعد محیطی اراضی معدنکاوی شده، استقرار اولیه گیاهچه است که بهدلیل کمبود بارش، تبخیر و تعرق بالا، فقر عناصر غذایی خاک، بهمخوردن لایههای مختلف خاک و ناپایداری خاک در اراضی معدنکاوی شده مناطق خشک و نیم هخشک اغلب با شکست مواجه میشود. این تحقیق با هدف بررسی امکان بهبود استقراراولیه در اراضی معدنکاوی شده آلوده به فلزات سنگین انجام شد. ابتدا در Agropyron elongatum و رشد گیاه مرتعی گلخانه گیاهچهها از سینیکشت به گلدانهای کاغذی منتقل شدند و پس از گذشت دوماه گلدانها در عرصه نیمه خشک زئولیت و سوپرجاذب به ترتیب به نسبت ،)Glomus intraradices( اراضی کارخانه سیمان شرق مشهد با میکوریزا 0 درصد با خاک رویشگاه ترکیب و همراه با تیمار شاهد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار / 2 و 4 ،10 1394 کشت شدند. گیاهچه ها پس از انتقال فقط در زمان کاشت آبیاری شدند.در این تحقیق درصد - در سال 95 و برخی از خصوصیات A. elongatum استقرار، ارتفاع گیاهان کاشته شده، درصد کلونیزاسیون میکوریزا با ریشه مورفولوژیکی از جمله وزن خشک اندامهوایی، وزن خشک ریشه و وزن خشک کل گیاه اندازهگیری شد. تیمارهای ، 46 و 8 درصد( افزایش ارتفاع ) 65 ، زئولیت، میکوریزا و سوپرجاذب موجب استقرار اولیه گیاهچهها )به ترتیب 46 52 و 25 درصد( ، 73 و 40 درصد( و وزن خشک کل گیاه ) 56 ، 54 و 48 درصد(، افزایش وزن خشک اندام هوایی ) 68 نسبت به تیمار شاهد شدند. همچنین تیمارهای زئولیت، میکوریزا موجب افرایش وزن خشک ریشه ) 38 و 36 درصد( نسبت به تیمار شاهد شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای میکوریزا و زئولیت بیشترین تاثیر را بر بهبود استقرار اولیه و داشتند و میتوان جهت بهبود استقرار اولیه گیاهان بصورت نشاء کاری در اراضی A. elongatum خصوصیات رشدی آلوده به فلزات سنگین منطقه نیمه خشک معدنکاوی شده کارخانه سیمان شرق پیشنهاد کرد.

کلمات کلیدی