امروزه توزیع نامناسب کاربریها در شهرهای بزرگ به تدریج باعث کاهش سهم فضای سبز و باغ‌های شهری شده که حاصل آن آلودگی‌های زیست محیطی موجود می‌باشند. انتخاب مکان مناسب برای پارک‌ها و فضاهای سبز شهری در زمینه تداوم کیفیت زندگی مردم نقش دارد. پژوهش حاضر، به منظور تعیین مکان مناسب برای توسعه فضاهای سبز شهری درشهرستان مشهد واقع در استان خراسان رضوى شرق کشور ایران انجام می¬گیرد. محور و اساس کار در این پژوهش، بررسی محدوده مورد مطالعه بر ¬اساس پنج معیار اصلی -جمعیتی، کالبدی، اقتصادی، طبیعی و آلودگی- و استفاده از محیطGIS به همراه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی -AHP- و -WLC- است. به این منظور ابتدا، برای مکان¬یابی بهینه‌ی فضای سبز، ارزش زمین‌های منطقه برای ایجاد فضای سبز، مورد ارزشیابی قرار گرفته و از معیارهای نزدیکی به رودخانه، نزدیکی به مراکز مسکونی، سازگاری با کاربرهای اراضی اطراف، دسترسی به شبکه ارتباطی، نزدیکی به مراکز آموزشی، نزدیکی به تاسیسات و تجهیزات، نزدیکی به مراکز فرهنگی و دوری از فضاهای سبز موجود، تراکم بالای جمعیتی و سرانه پایین فضای سبز در سطح محلات استفاده می¬شود. بدین صورت که داده‌های مکانی مورد نیاز جمع¬آوری گردیده و در ادامه به منظور الگوسازی هر کدام از معیار‌ها بر¬ اساس ارزش و اهمیت آن¬ها در مکان¬یابی فضای سبز، وزن مناسبی برای هر معیار بر¬ اساس نظرات کارشناسی در نظر گرفته می¬شود. نهایتاً با روی هم¬گذاری این لایه‌ها طبقه‌بندی مکان‌های موجود، به صورت \"خیلی خوب\"، \"خوب\"، \"متوسط\"، \"ضعیف\"، \"خیلی ضعیف\" و \"کاملا نامناسب\" انجام می¬گیرد. در نهایت، تاثیر فضاهای سبز شهری به دست آمده بر محیط اطراف به صورت کلی تفسیر شده و پس از ارزیابی وضعیت موجود، طرحی مناسب برای بهینه¬سازی فضاهای سبز موجود در آینده ارائه می¬شود.

کلمات کلیدی