فرسایش خاک در ایران یکی از مشکلات اساسی به ویژه در بخش های کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست است که پیشگیری یا مبارزه با آن نیازمند شناخت مناطق بحرانی و همچنین شناخت و نقش انواع مختلف فرسایش آبی در تخریب زمین و تولید رسوب است. از میان انواع مختلف فرسایش آبی، فرسایش خندقی یکی از مهمترین رخدادهای موثر در نابودی خاک، تغییر منظر زمین و تخریب منابع آبی است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی حساسیت به فرسایش خندقی و شناسایی عوامل موثر در وقوع فرسایش خندقی منطقه شورلوق میباشد. بدینمنظور با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی -GIS-، نقشه های توپوگرافی، تصاویر ماهوارهای و بازدیدهای صحرایی، لایه های اطلاعاتی مورد نیاز شامل نقشه پراکنش خندق ها، و نقشه های ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، ویژگیهای خاک -بافت-، شاخص پوشش گیاهی، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، تراکم آبراهه، تراکم جاده، شاخص قدرت جریان، شاخص انتقال رسوب، شاخص رطوبت توپوگرافی تهیه گردید. سپس به بررسی رابطه متقابل بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل پرداختیم. با توجه به تعداد نقاط خندقی و در نظر گرفتن همان تعداد نقاط غیر خندقی توسط مدل MAXENT و بررسی ارتباط بین عوامل موجود، براساس درجه اهمیت به ترتیب لیتولوژی و فاصله از رودخانه به عنوان مهم ترین عوامل مشخص شدند و پس از تهیه نقشه پیشبینی نتایج نشان داد که 17 / 66 درصد از خندقهای منطقه در کلاس پرخطر و بسیار پرخطر واقع شدهاند . میزان AUC نهایی مدل ماکزیمم آنتروپی برای دادههای آموزش 84 / 0 و دادههای آزمون 79 / 0 بهدست آمد که نشان دهنده دقت بالای مدل می باشد.

کلمات کلیدی