پنومونی گوساله‌های نژاد شیری -Dairy calf pneuminia- یک بیماری چند عاملی -1،2- و جزئی از کمپلکس بیماری تنفس گاوان -Bovine respiratory disease complex- به شمار می رود -3-. در نشخوار کنندگان ترکیبی از عوامل عفونی متعدد همراه با تضعیف سیستم دفاعی میزبان و شرایط محیطی می‌توانند سبب بروز بیماری در دستگاه تنفسی حیوان شوند که هر چند چهرة بالینی واحدی به صورت برونکوپنومونی یا پلوروپنومونی دارد، در عمل بسیار پیچیده است و به نام بیماری تنفسی پیچیده نشخوارکنندگان -Respiratory Disease Complex of Ruminant- خوانده می‌شود. برونکوپنومونی در گوساله ها و بره های پرواری و همچنین گوساله‌های شیری از عوامل عمدة خسارات اقتصادی و یا مرگ و میر به شمار می‌رود -4-. در گوساله‌های نژاد گوشتی -بخش پروار بندی- متداول ترین سندرم بیماری تنفسی پیچیده تحت عنوان بیماری تنفسی غیر قابل تفکیک -Undifferentialed Respiratory Disease- شناخته می شود که به نام تب حمل و نقل -Shipping fever- نیز معروف است -6، 5- چرا که بیشترین وقوع پنومونی پس از انتقال به پرواربندی و بازارهای فروش دام اتفاق می افتد -1-. در مقابل در گوساله‌های نژاد شیری که در جایگاه نگهداری می‌شوند متداول ترین سندرم بالینی، پنومونی آنزئوتیک -Enzootic calf pneumonia- نام می‌گیرد که به عنوان پنومونی گوساله های شیری -Dairy calf pneumonia- نیز شناخته می شود -7-. شیوع بیماری درگوساله های نژاد شیری در مقایسه با گوساله های نژاد گوشتی که در سیستم باز و غیر متراکم پرورش می‌یابند بیشتر است -4-. بیماری بیشتر در طول رشد به ویژه در سنین 2 هفتگی تا 5 ماهگی شایع می باشد -8-. گاهی به خاطر سن ابتلا، بیماری را پنومونی گوساله -Calf pneumonia- می‌نامند. نام پنومونی ویروسی -Viral pneumonia- نیز به این بیماری اطلاق شده است زیرا بیماری با عفونت حاد ویروس هایی چون پاراآنفولانزای تیپ 3، ویروس سن‌سیشیال تنفسی گاوان و دیگر ویروس ها -آدنوویروس ها، هرپس ویروس گاوی تیپ یک، رینوویروس و رئوویروس- آغاز می گردد؛ ولی چون ویروس ها از لحاظ سبب شناسی و بیماری زایی فقط بخشی ازکمپلکس بیماری را تشکیل می دهند این نام زیاد استفاده نمی شود -11، 9،10-. جراحات ایجاد شده توسط مایکوپلاسماها در این بیماری، موجب انتخاب نام کافینگ پنومونی -Cuffing pneumonia- شده است -13, 12-. چون بیماری بطور کلی پس از تنش های محیطی و مدیریتی ایجاد می گردد، عده ای نام بیماری استرس -Stress disease- را برای آن استفاده می کنند. شیوع بیماری با بزرگ شدن اندازة گله افزایش می یابد.

کلمات کلیدی