در بسیاری از عرصه های طبیعی ایران، تخریب شدید پوشش گیاهی، فرسایش خاک، تغییر اقلیم و خشکسالی های پیاپی باعث تغییر شدید میکروکلیما شده است. فقر شدید خاک، تغییرات شدید دمای شبانه روز، کاهش سریع ذخیره رطوبتی خاک و رقابت گیاهان مهاجم مانع از استقرار طبیعی گیاهان بومی در رویشگاههای اصلی خود می شود. جنبه های جدید تخریب طبیعت در دهه های اخیر، نظیر معدن کاوی ها، شخم و رها سازی اراضی، طبیعت گردی و رهاسازی آلاینده ها و زایدات در طبیعت، ساختمان خاک و ترکیب عناصر غذایی خاک را نیز تغییر داده است. بنابراین میکروکلیمای خشک وناپایدار، خاکهای فقیر فاقد ساختمان و آسیب فراوان به میکروارگانیسم های خاک باعث شده تا بسیاری از روش های سنتی احیا طبیعت کارآیی لازم را نداشته و با شکست مواجه شوند. برای استقرار موفق گیاهان در پروژه های احیا، بایستی تغییراتی در محل کاشت بذر و نهال ایجاد نموده و گیاهان تازه روییده را در ماههای اولیه استقرار مورد حمایت قرار داد. در این مقاله تجربیات تیم پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه استفاده از روش های جمع آوری رواناب، کودهای میکوریزایی، باکتری های آزادزی، سوپر جاذب ها، اصلاح کننده های خاک، خاکپوش ها، حفاظ های گیاهی، و روش های آبیاری زیرقشری ارایه و مزایا و محدودیتهای هر یک تشریح خواهد شد. علاوه براین، شیوه های کاشت گیاهان به روش های کاشت بذر، نهال گلدانی و ریشه لخت از لحاظ تاثیری که بر استقرار گیاه در طبیعت دارند مقایسه و کارآیی و مورد استفاده هر یک بحث می شود.

کلمات کلیدی