متون باقیمانده از ائمه معصومین به جهت آن که از یک سو سنت پیامبر و از سوی دیگر تفسیر قرآن محسوب می شوند هم به لحاظ پیام های مستقیم و هم از جهت پیامهای غیر مستقیم معرفت بخش، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار هستند. متن مناظرات امام رضا علیه السلام با سایر ادیان همان طور که دربردارنده نکات معرفتی روشنی می باشد که بر مبانی خاصی نهاده شده، به لحاظ سبک و روش شناسی نیز بطور قابل اعتنایی معرف مبانی فکری و معرفتی می باشد. مبانی و چارچوب هایی که کمتربطور مستقیم در روایات ایشان و در مجموع در کلام قدیم مورد توجه بوده و مسائل آن بیشتر در کلام جدید مورد بحث و گفتگو واقع شده است. از جمله مبانی معرفتی متخذ از گفتگوی امام با مخاطبان سایر ادیان می توان از وحدت حقیقت ادیان، ذو مراتب بودن دین، ذو مراتب بودن فهم دین، نقش منبعی عقل، رویکرد پدیدارشناسانه به دین های دیگر، نفی انحصارگرایی، تحریف معنوی متون مقدس نام برد. تبیین و بررسی موشکافانه و روش شناسانه گفتگو با سایر ادیان تا حدود زیادی نافی انحصارگرایی دینی چه در مسئله صدق و چه در مسئله نجات می باشد.

کلمات کلیدی