سازند آسماری در میدان نفتی آغاجاری )واقع در فروافتادگی دزفول( با حدود 400 m ضخامت، در یک محیط رمپ کربناته نهشته شده و تحت تاثیر فرآیندهای دیاژنزی مختلفی قرار گرفته است. مطالعه مغزه های حفاری، مقاطع میکروسکوپی و تصاویر میکروسکوپ الکترونی پنج چاه این میدان نشان می دهد، دولومیتی شدن، یکی از موثرترین فرآیندهای دیاژنزی برروی خواص مخزنی سازند آسماری بوده و عمدتا قسمت های بالایی این سازند را تحت تاثیر قرار داده است. پنج نوع دولومیت شامل دولومیکریت )کوچک تر از 16 μm (، دولومیکرواسپاریت ) 16 تا 62 μm (، دولواسپاریت )بزرگ تر از 62 μm (، دولومیت های پراکنده در ماتریکس و سیمان های دولومیتی در نمونه های مورد مطالعه قابل شناسایی است که هر یک تاثیر متفاوتی بر روی روند منحنی های تزریق جیوه و در نتیجه خواص مخزنی سازند آسماری داشته اند. دولومیکرواسپاریت ها فراوان ترین نوع دولومیت در نمونه های مورد مطالعه بوده که به سبب داشتن تخلخل های بین بلورین، دارای تخلخل و تراوایی بسیار بالایی )به ترتیب میانگین 16 % و 35 mD ( هستند. به همین دلیل با اندک فشار ورودی )حدود 5 psi (، از جیوه اشباع می شوند و لذا منحنی های فشار موئینه آنها دارای شیب تند می باشد. دولومیکریت ها به سبب ماهیت دانه ریز بلورها، به طور اولیه دارای تخلخل خوب و تراوایی نسبتا پایینی ) 5/ 11 % و 4 mD ( هستند، اما چنانچه با فرآیند انحال همراه شوند خواص مخزنی مشابه با دولومیکرواسپارها پیدا می کنند و منحنی های فشار موئینه آنها به سمت چپ جابه جا خواهد شد. دولومیت های پراکنده در ماتریکس نقش چندانی در خواص مخزنی سازند آسماری ندارند، دولواسپاریت ها به سبب تاثیر بیش از حد فرآیند دولومیتی شدن و قفل شدن بلورها در هم و سیمان های دولومیتی به سبب قطع ارتباط فضاهای خالی سبب کاهش تخلخل و تراوایی شده اند. با توجه به فراوانی دولومیکرواسپاریت ها و دولومیکریت های دارای حفرات انحلالی در زون های یک، دو و سه سازند آسماری، به نظر می رسد این زون ها پتانسیل بهتری برای حفاری و تکمیل چاه های آتی میدان نفتی آغاجاری داشته باشند

کلمات کلیدی