چکیده: نهاد وزارت یکی از ارکان مهم قدرت سیاسی و نظام اداری در تاریخ ایران بعد از اسلام از جمله در دوره میانه آن بوده است. اگرچه این نهاد در پیوند با ارکان دیگر هرم قدرت یعنی مقام سلطنت و امارت در مرتبه دوم و گاه سوم قرار می گرفت، اما از مجموع نظریه پردازی ها و گزارش های تاریخی موجود چنین برمی آید که توجیه موجودیت و یا اثبات مشروعیت آن تنها در وابستگی آن به موجودیت و مشروعیت نهادهای اصلی قدرت یعنی سلطنت یا خلافت خلاصه نمی شده است. بنابراین همچون هر امر دیگری که با مفهوم اعمال قدرت سروکار داشت، برای تضمین بقای خود نیازمند نوعی از اثبات مشروعیت مستقل نیز بود. این نیاز از جمله در تلاش نظری هپردازان سیاسی و تاری خنگاران وزیران جلوه یافته است. بدین ترتیب این پرسش پیش می آید که منابع مشروعیت بخش نهاد وزارت در تاریخ میانه ایران کدام ها بودند؟ براساس یافته های پژوهش حاضر که به روش کتابخانه ای – اسنادی و با رویکرد توصیفی – مهم ترین این منابع را تشکیل « سنّت حکمرانی ایرانی » و « کارآمدی » ،« شرع » تحلیلی انجام یافته است سه منبع می داده اند.

کلمات کلیدی