یکی از مباحث چالش‌برانگیز در حوزۀ فلسفۀ‌ دین، مدل‌هایی است که در حوزۀ الهیّات از مفاهیم بازی زبانی و نحوه‌های زندگی ویتگنشتاین مأخوذ شده است. این مدل‌ها در ظاهر با این که ریشۀ فکری یکسانی در خاک اندیشه ویتگنشتاین دارند و گاهی انتقاداتی مشابه به آن‌ها وارد شده است؛ اما در باطن امر برخی از این مدل‌ها بهتر توانسته‌اند از این انتقادات جان سالم به در برند. در این مقاله، دو مدل معروف ویتگنشتاینی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. این دو مدل، یکی مدل زبانی- فرهنگی جورج لیندبک در حوزۀ دین و الهیّات است و دیگری مدلی است که مبتنی بر آرای نوویتگنشتاینی دی زد فیلیپس می‌باشد. هر دو این مدل‌ها تلاش کرده‌اند تا پاسخی درخور به نقدهای عقلانیّت جهانی بدهند. در ادامۀ مقاله نشان خواهیم داد که مدل‌ لیندبک توانسته است پاسخ قاطع‌تری به نقدها بدهد و از این لحاظ برتری مشخّصی بر سایر مدل‌های ویتگنشتاینی، از جمله مدل فیلیپس دارد.

کلمات کلیدی