با توجه به جایگاه ممتاز شیخ صدوق در میان فقها و محدثین متقدم شیعه، تاکنون پژوهش‌های بسیاری در خصوص ابعاد گوناگون حیات و فعالیت های وی صورت گرفته‌است. با این همه هنوز برخی از وجوه زندگی صدوق در ابهام باقی مانده‌است. ابهاماتی که به نظر می‌رسد با رفع آنها بتوان تحلیلی دقیق‌تر از دوره‌ی حیات این عالم شیعی و اثرات آن بر تاریخ و فرهنگ شیعه در عصر وی ارائه داد. از جمله مواردی که با این رویکرد می‌توان به بررسی آن پرداخت، مسأله‌ی شناسایی محل دقیق برقراری مجالس املاء شیخ صدوق‌است. امری که از توجه به تعارض آراء پژوهشگران با یکدیگر در این زمینه و نیز تعارضِ این نظرات با داده‌های موجود در متن کتاب امالی حاصل شده‌است. برای پاسخ به پرسش اصلی این پژوهش، درخصوص محل برگزاری مجالس املاء شیخ صدوق، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. توجه به داده های موجود در متن کتاب امالی، ساختار و محتوای این اثر، شرایط زمان املاء آن و سایر مستندات موجود؛ در نهایت این فرضیه را مورد تایید قرار می‌دهد که تمامی مجالس امالی شیخ صدوق از ابتدا در نیشابور برقرار شده و فقط چند مجلسِ مشخص او در طوس بوده‌است.

کلمات کلیدی