عنوان : ( تبیین ساختاری دگردیسیِ احزاب افغانستان از نظامی‌گری به مصالحه-نمونه‌پژوهی: حزب اسلامی گلبدین حکمتیار- )
نویسندگان: ناصر یوسف زهی , مهدی نجف زاده ,
Full Textچکیده
یوستن حزب اسلامی حکمتیار به فرآیند صلح ملیِ افغانستان، از مهم‌ترین پیش‌آمدهای جنجال‌برانگیزِ اخیر و اثرگذار بر وضعیت سیاسی-امنیتی و مناسبات منطقه‌ای این کشور است. ریشه‌یابی این دولت‌پذیری و دولت‌ستیزی تاریخیِ حکمتیار، مسئله اصلی نوشتار حاضر است. هدف طرحِ این پرسمان، بازنمایی نقش سیاست بر خشونت و مصالحه در این کشور ست. پرسش جستار حاضر، این است که علت رویکرد نظامی حزب حکمتیار در برابر دولت‌های افغانستان -2016-1969م.- و سپس، تغییر آن به رویکرد سیاسی چه بود؟ فرضیه پژوهش که در چارچوب نظریه نظم‌های اجتماعیِ باز و بسته داگلاس نورث عملیاتی گردیده، بدین شرح است: نوع ساختار سیاسی قدرت در افغانستان در گزینش رویکردهای نظامی یا سیاسی حزب اسلامی تأثیر مستقیم داشته است. طبق یافته‌های پژوهش، ماهیت و ساختار قدرتِ نظام‌های پادشاهی -1933م.-، اقتدارگرا -1973م.-، کمونیستی -1978م.-، غیرنهادمند -1992م-، و بنیادگرای افغانستان -1996م.-، که متضاد با خط‌مشی اسلام‌خواهی و دموکراسی‌خواهی حکمتیار بود، رویکردی مسلحانه بر حزب تحمیل کرد. اما ساختار و نظام درحالِ دموکراتیک، نهادمند و اسلامی افغانستانِ پساطالبان، در کنار خروج حداکثری نیروهای خارجی از این کشور، اتخاذ رویکرد مسالمت‌آمیز حزب را فراهم ساخت. در تحلیل نهایی، سیاست دولت‌ها و نه ساختار سنتی جامعه، موجد زایش خشونت‌های اجتماعی افغانستان است.
کلمات کلیدی
افغانستان؛ قدرت؛ حزب اسلامی حکمتیار؛ نظامی‌گری؛ مصالحه
@article{paperid:1074137,
author = {یوسف زهی, ناصر and نجف زاده, مهدی},
title = {تبیین ساختاری دگردیسیِ احزاب افغانستان از نظامی‌گری به مصالحه-نمونه‌پژوهی: حزب اسلامی گلبدین حکمتیار-},
journal = {تحقیقات سیاسی بین المللی},
year = {2019},
volume = {10},
number = {37},
month = {February},
issn = {2008-7616},
pages = {109--140},
numpages = {31},
keywords = {افغانستان؛ قدرت؛ حزب اسلامی حکمتیار؛ نظامی‌گری؛ مصالحه},
}
%0 Journal Article
%T تبیین ساختاری دگردیسیِ احزاب افغانستان از نظامی‌گری به مصالحه-نمونه‌پژوهی: حزب اسلامی گلبدین حکمتیار-
%A یوسف زهی, ناصر
%A نجف زاده, مهدی
%J تحقیقات سیاسی بین المللی
%@ 2008-7616
%D 2019
