فلزات سنگین به طور طبیعی از طریق هوا دیدگی سنگ ها، کانی ها و فعالیت های انسانی در خاک تجمع می یابند. به همین منظور برای بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا بر خصوصیات بیوشیمیایی و بیوماس اندام هوایی گیاه دارویی گشنیز تحت تنش فلز سنگین کادمیوم آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با دو فاکتور و در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی اجرا شد. فاکتور اول فلز سنگین در 4 سطح 80،40،20،0 میلی گرم در کیلوگرم خاک و فاکتور دوم قارچ مایکریزا در 3 سطح بدون قارچ و قارچ‌های Glomus mosseae وGlomus intraradices بود. صفات مورد بررسی شامل بیوماس اندام هوایی، نشت الکترولیت، کربوهیدارت محلول، فنول کل و فعالیت آنتی اکسیدانی بودند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کادمیوم مقدار بیوماس اندام هوایی گشنیز40٪ نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد؛ ولی با افزایش غلظت کادمیوم مقادیر نشت الکترولیت، کربوهیدارت محلول، فعالیت آنتی اکسیدانی و فنول کل افزایش پیدا کردند. کاربرد قارچ های مایکوریزا باعث کاهش اثر تنش شد؛ به طوری که بیشترین مقدار بیوماس اندام هوایی در گیاهان میکوریزی وعدم کاربرد کادمیوم بود. وکمترین مقدار در گیاهان غیر میکوریزی آلوده به کادمیوم 80 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک بود. بیشترین میزان کربوهیدرات، نشت الکترولیت و آنتی اکسیدان را، گیاهان آلوده به کادمیوم80 میلی گرم در کیلوگرم غیر میکوریزی دارا می باشند و بیشترین میزان فنول درغلظت 40 میلی گرم در کیلوگرم قارچ Glomus mosseae بود. در نتیجه می توان گفت استفاده از قارچ های مایکوریزا اثرات مخرب غلظت بالای کادمیوم را در گیاه کاهش می‌دهد.

کلمات کلیدی