دوگانه‌انگاری نوخاسته از جمله دیدگاه‌های معاصر در فلسفه ذهن است که طی عطف توجه دوباره به مبحث نوخاستگی در دهه‌های اخیر مطرح شده است. از نظر ویلیام هسکر، مبدع این نظریه، میدان آگاهی فرد یک جوهر نوخاسته است که برای ایجاد محتاج به بدن است و بعد از رسیدن بدن به پیچیدگی خاصی، این میدان ایجاد می شود. این نظریه از آن جا که ویژگی ذهنی را قابل استخراج از ویژه گی های ماده نمی داند به دوگانه انگاری نزدیک می شود و از آن جهت که ارتباطی علی میان مغز و ذهن ایجاد می کند از دوگانه انگاری دکارتی جدا می شود و به نظریه حدوث جسمانی نفس در حکمت متعالیه نزدیک می‌گردد چرا که ملاصدرا نیز نمی پذیرد قبل از بدن، نفس وجود داشته باشد و تحقق آن را در گرو بدن می داند. اما بر اساس اصول حکمت متعالیه ، اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری این موجود مادی ارتقا یافته و شرایط و آثار متفاوتی می یابد و در عین حال نوعی وحدت ظلی نسبت به همه مراتب و قوای خویش دارد. یک نظریه کارآمد درباره نفس باید به دو مسئله پاسخ دهد: مسئله جفت شدن یا تعلق و مسئله تداوم نفس پس از مرگ بدن. اگرچه در نحوه تعلق یا تکون نفس قرابت‌هایی میان نظر هسکر و صدرالمتالهین وجود دارد، اما نفس شناسی حکمت متعالیه به دلیل وجود قواعد بسیار متنوع و تکمیل کننده نسبت به یکدیگر در ادامه مباحث نفس با دوگانگی نوخاسته متفاوت می شود به طوری که دوگانه انگاری نوخاسته در خصوص اثبات زندگی پس از مرگ با مشکل مواجه می شود.

کلمات کلیدی