آهنگ‌ها نقش مهمی را در محصولات دیداری‌شنیداری همچون پویانمایی‌های موسیقیایی ایفا می‌کنند. با وجود این‌که در سال‌های اخیر، ترجمه دیداری‌شنیداری در سراسر دنیا مورد توجه قرار گرفته‌ است اما تاکنون تحقیقات اندکی در زمینه موسیقی و ترجمه انجام شده ‌است؛ از این‌رو به پژوهش‌های بیشتری در این حوزه نیاز است. در همین راستا در این پژوهش به بررسی شیوه‌های ترجمه و آوازش ترانه و آهنگ‌ها در یازده نمونه پویانمایی دوبله شده به فارسی پرداخته شده‌ است. این موضوع تاکنون به‌طور دقیق و با پیکره گسترده در ایران مورد بررسی قرار نگرفته ‌است. در این مطالعه برای بررسی آوازش آهنگ‌ها از مدل ترکیبی ترجمه آهنگ فرانزون (2008) و لو (2003، 2005، 2008) شامل مؤلفه‌هایی مانند موسیقی پیش‌زمینه، تطابق نوایی، تطابق شعری، تطابق معنایی-بازخوردی، معنا، طبیعی بودن و همگامی لب استفاده شد. نتایج نشان داد که بیش از نیمی از آهنگ‌ها در پویانمایی‌های دوبله شده به فارسی ترجمه نشده بودند و آهنگ‌ها به زبان انگلیسی به بینندگان ارائه شده و در سایر موارد، آهنگ‌ها متناسب با موسیقی پیش‌زمینه ترجمه شده ‌بودند. این امر نشان می‌دهد که ثابت ماندن موسیقی مبدأ در اولویت بوده‌ است. لایه‌های آوازش از جمله تطابق نوایی، شعری و بازخوردی معنایی با وجود موسیقی پیش‌زمینه و محدودیت‌های همگامی لب در دوبله حفظ و در مواردی بازآفرینی شده بودند.

کلمات کلیدی