به منظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای زیستی بر خصوصیات ریشه و اندام هوایی دو رقم لوبیاچیتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و در شرایط کنترل‌شده در سال1394 انجام شد. فاکتور اول شامل شش تیمار کودهای زیستی 1) نیتروکسین® (حاوی باکتری‌هایAzotobacter sp. وAzospirillum sp )، 2) بیوفسفر® (PSB) (حاوی باکتری‌های حل‌کننده فسفاتBacillus sp. وPseudomonas sp. )، 3) باکتری همزیست لوبیا (Rhizobium، مجموعی از کودهای زیستی همزیست لوبیا)، 4) ترکیب کودهای زیستی نیتروکسین و بیوفسفر 5)، 60 کیلوگرم کود اوره در هکتار و 6) تیمار شاهد و فاکتور دوم شامل دو رقم لوبیاCOS16) و 21676( بود. نتایج نشان داد که وزن خشک ریشه، سطح ریشه، قطر ریشه، مجموع طول ریشه، حجم ریشه، وزن خشک کل اندام هوایی، وزن خشک برگ، ارتفاع، تعداد غلاف دربوته و تعداد دانه درغلاف تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی اختلافات معنی‌داری را نشان دادند. رقم21676 در صفات وزن خشک ریشه، سطح ریشه، قطرریشه و رقم COS16 در صفات حجم ریشه و مجموع طول ریشه کارآیی بهتری داشتند. در صفات وزن خشک ریشه، سطح ریشه، مجموع طول ریشه کود زیستی نیتروکسین و در صفت حجم ریشه بیوفسفر از سایر تیمارهای کودی برتر بودند. به‌طورکلی نتایج نشان داد که بیشترین تعداد غلاف و دانه در غلاف در تیمار نیتروکسین و رقم COS16، و کمترین میزان در تیمار شاهد و رقم21676 به‌دست آمد. در این تحقیق، به نظر می‌رسد باکتری‌هایAzotobacter sp. و .Azospirillum sp که اصلی‌ترین محتویات کود زیستی نیتروکسین را شامل می‌شوند، به دلیل توانایی بالا در تثبیت نیتروژن و فراهمی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه اثرات مثبتی بر صفات مورد بررسی بخصوص در رقم21676 از خود نشان داد.

کلمات کلیدی