هدف پژوهش، بررسی نحوۀ خوانش و توجه به واژگان دستوری و قاموسی در زیرنویس‌های فارسی از سوی مخاطبان است. بدین منظور، نمونه‌ای معیارمحور شامل 33 شرکت‌کنندۀ ایرانی فارسی ‌زبان (16 زن و 17 مرد) انتخاب شد. سپس با استفاده از دستگاه ردیاب چشمی SMI، حرکات چشمی آن ها هنگام تماشای سکانسی از یک فیلم فرانسوی ‌زبان همراه با زیرنویس فارسی ثبت شد. در ادامه، داده‌های کمی چشمی (شامل زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت) برای هر واژه در همۀ زیرنویس‌های فیلم استخراج شد و با استفاده از برنامۀ آماریِ اس. پی. اس. اس. تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در خصوص داده‌های واژگان دستوری و قاموسی در همۀ چهار سطح زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت وجود دارد. بدین ترتیب، مشخص شد که شرکت‌کنندگان به مراتب زمان بیشتری را صرف خواندن واژگان قاموسی کردند. همچنین، تعداد نوبت‌هایی که چشم افراد روی واژگان قاموسی متمرکز می‌شد در مقایسه با واژگان دستوری بیشتر بود. درصد عدم تثبیت در مورد واژگان دستوری نیز در قیاس با واژگان قاموسی بسیار بیشتر بود. در پایان، چنین می‌توان نتیجه گرفت که بینندگان به صورت معناداری به واژگان قاموسی توجه کردند. نتایج پژوهش در ارتباط با یافته‌های پژوهشی پیشین بحث و تبیین شد.

کلمات کلیدی