زمینه و هدف: رفتار زورگویی یکی از مشکلات روز افزون در بین نوجوانان بسیاری از مدارس در سطح جهان می­باشد، که ­اخیراً مورد توجه پژوهش­گران حوزه­های روان­شناسی و حتی جرم­شناسی به دو صورت قلدری­سنتی و سایبری قرارگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان ­قلدری­سنتی و ­سایبری در بین ­نوجوانان دختر و پسر مقطع دبیرستان مدارس شهرهرات- افغانستان در سال 1396 در ­سه ­مقطع ­اول، دوم ­و سوم انجام شد. روش کار: این مقاله با روش کمی و با شیوه نمونه­گیری تصادفی با استفاده از ابزار پرسشنامه از جمله پرسشنامه­های قلدری (BS)، پاتچین وهیندوجا، ایلی نویز وآلوئوس در بخش­های قلدری­سنتی­ و سایبری با نرم افزارspss تحلیل شدند. نمونه پژوهش360 نفر از دانش­آموزان مقاطع اول، دوم و سوم دبیرستان­های شهرهرات بودند. نتایج: آزمون­های تعقیبی (کروسکال والیس ومن ویتنی) با سطح معنی­داری کمتر 05/0 و01/0 نشان ­داد ­که میزان قلدری­سنتی و سایبری در بین دانش­آموزان پسر نسبت به دانش­آموزان دختر بیشتر است. از طرفی­دیگر میان قلدری سنتی و بعد اجتماعی بین مقاطع دهم- یازدهم و یازدهم- دوازدهم تفاوت معنی داری وجود دارد، میانگین قلدری سنتی­کلاس یازدهم از دوکلاس دهم و دوازدهم کمتر است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر این بود که دانش­آموزانی ­که پدران آن­ها کشاورز هستند قلدری بیشتری نسبت به سایر مشاغل دارند. هم چنین شیوع قلدری در دانش­آموزانی­که مادران آن­ها خانه­دارند نسبت به دانش­آموزانی­که مادران آن­ها شاغل هستند کمتر است. تحصیلات پدر در شیوع قلدری دانش­آموزان تاثیر ندارد. بعلاوه نتایج تحقیق نشان داد که شیوع قلدری سایبری در بین دانش­آموزانی­که مادران آن­ها از تحصیلات بیشتری برخوردارند نسبت به مادران بیسواد بیشتر است

کلمات کلیدی