عنوان : ( رویکرد وحدت‌گرایانه ملاصدرا به نظریه اتحاد عاقل و معقول بر مبنای بساطت نفس )
نویسندگان: اعظم مردیهادرچه , سیدمرتضی حسینی , علیرضا کهنسال ,
Full Textچکیده
نظریه اتحاد عاقل و معقول جایگاهی ویژه در حکمت متعالیه دارد. برخی از فلاسفه مانند ابن‌سینا آن را انکار کرده‌اند؛ لیکن ملاصدرا در موضع قبول آن است. این اختلاف‌نظر به دلیل اختلاف در مبانی این دو فیلسوف است؛ چنان‌که می‌توان گفت این نظریه فقط بر اساس مبانی حکمت متعالیه قابل تصور است. مفاد این نظریه بر اساس دیدگاه‌های رایج، اتحاد نفس با صور علمیه خود است. مبانی و نظریات ویژه ملاصدرا درباره ماهیت نفس و نیز در معرفت‌شناسی، امکان ارائه تفسیری خاص را از این قاعده فراهم می‌کند. نظر رایج درباره فرایند ادراک، تأثر از جهان خارج و صعودی بودن معرفت است، اما ساحتی از معرفت به نحو نزولی وجود دارد. بر مبنای بساطت نفس، هر شیئی در جهان خارج، اصل و حقیقتی در باطن یا مرتبه عقلانی انسان دارد. در صورت ظهور این بساطت، تمام آنچه به عنوان ادراکات عقلی، خیالی و حسی به نفس نسبت داده می‌شود، ظهور آن اصل در مراتب مادون، از جمله خیال و حس است. ملاصدرا در نظریه اتحاد عالم و معلوم به این ساحت از معرفت نظر دارد، که بهترین تعبیر برای آن، با توجه به وحدت ظاهر و مظهر، وحدت علم و عالم و معلوم است کلیدواژه‌ها
کلمات کلیدی
اتحاد عاقل و معقول؛ بساطت نفس؛ حرکت جوهری؛ عقل فعال؛ معرفت‌شناسی
@article{paperid:1077700,
author = {مردیهادرچه, اعظم and حسینی, سیدمرتضی and کهنسال, علیرضا},
title = {رویکرد وحدت‌گرایانه ملاصدرا به نظریه اتحاد عاقل و معقول بر مبنای بساطت نفس},
journal = {آیین حکمت},
year = {2019},
volume = {11},
number = {41},
month = {December},
issn = {2002-1356},
pages = {105--128},
numpages = {23},
keywords = {اتحاد عاقل و معقول؛ بساطت نفس؛ حرکت جوهری؛ عقل فعال؛ معرفت‌شناسی},
}
%0 Journal Article
%T رویکرد وحدت‌گرایانه ملاصدرا به نظریه اتحاد عاقل و معقول بر مبنای بساطت نفس
%A مردیهادرچه, اعظم
%A حسینی, سیدمرتضی
%A کهنسال, علیرضا
%J آیین حکمت
%@ 2002-1356
%D 2019
