گیاه دارویی و معطر کاکوتی کوهی با نام علمی Ziziphora clinopodioides L. متعلق به جنس Ziziphora و تیره نعناع میباشد. هدف از این مطالعه بهینهسازی باززایی این گیاه میباشد و برای این کار از دو کموتایپ با کدهای 5 و 6 استفاده شد. بدینمنظور، ابتدا آزمون برای کنترل آلودگی از هیپوکلریت سدیم یک درصد و الکل 36 % استفاده شد. در مرحله بعد کنترل ترکیبات فنولی تولید شده با استفاده از ترکیبات سه ماده PVP )پلیوینیل پیرولیدین(، زغال فعال و اسید آسکوربیک بررسی شد. شاخهزایی چندگانه با استفاده از ریزنمونه جوانه جانبی در محیط کشت MS حاوی ترکیب هورمونی BAP در پنج سطح در ترکیب با NAA )نفتالین استیک اسید( با 0 میلیگرم در لیتر انجام گردید. ریشهزایی شاخهها در محیط کشت / غلظت 01 MS حاوی ترکیب هورمونی NAA 0/ در دو غلظت 1 0 میلیگرم در لیتر انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار هیپوکلریت سدیم یک درصد بههمراه الکل 36 % موفق به رفع آلودگی تا 24 / و 1 1 درصد قهوهای شدن در هر دو کموتایپ / درصد شد. تیمار ترکیب پلیوینیل پیرولیدین، اسید آسکوربیک و زغال فعال با میانگین 75 6 و 5 کمترین میزان قهوهای شدن را نشان داد. بیشترین شاخهزایی در کموتایپ 5 با 11 درصد در تیمار 7 میلیگرم در لیتر BAP 0 میلیگرم در لیتر / بهاضافه 01 NAA 7 میلیگرم در لیتر / و در کموتایپ 6 با 100 درصد در تیمار 5 BAP 0 میلیگرم / بهاضافه 01 در لیتر NAA 0 میلیگرم در لیتر / بهدست آمد. بیشترین درصد ریشهزایی در کموتایپ 6، در تیمار 1 NAA 11 درصد مشاهده / با 1 شد. نتایج این پژوهش میتواند در ریزازدیادی و تکثیر وسیع این گیاه استفاده شود.

کلمات کلیدی