در این پژوهش جهت ارزیابی کارایی شاخص‌های متداول خشکسالی SPI , SPEI , RDI وeRDI و مدل‌های اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی در مقیاس زمانی سالانه، میزان عملکرد محصولات گندم و جو در دوره آماری 62-1361 الی 1393-94 در شهرستان آق‌قلا در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. در مدل‌های اسکالوگرام 36 متغیر آب‌و‌هوایی استفاده گردید که برای هریک از متغیرها ضریب تاثیر تعیین شد. با استفاده از اصل انتقال هم احتمال، مقادیر حاصل از شاخص‌های خشکسالی، مدل‌های اسکالوگرام و عملکرد محصولات زراعی به تابع توزیع تجمعی نرمال استاندارد شده برازش داده شدند. نتایج نشان داد که در شهرستان آق‌قلا، میزان همبستگی بین شاخص‌های خشکسالی و مدل‌های اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی با مقادیر عملکرد محصولات زراعی کمتر از 5/0 است که علت آن بکارگیری تنها یک و یا دو متغیر در محاسبه شاخص‌های خشکسالی مورد نظر و همچنین مناسب نبودن ضرایب تاثیر هریک از متغیرها در مدل‌های اسکالوگرام است. باتوجه به امکان تغییر ضرایب متغیرهای مدل‌های اسکالوگرام، جهت افزایش میزان همبستگی بین عملکرد محصولات زراعی با این دو مدل، به هریک از متغیرهای مورد بررسی ضریب بهینه نسبت داده شد که میزان همبستگی افزایش یافت.

کلمات کلیدی