با پیشرفت‌های علمی صورت‌گرفته در چند دهه اخیر ساختارهای قدیمی به صورت جدی دچار تحولات عظیمی شده است. این تغییرات در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی نیز به چشم می‌آید. به نظر می‌رسد برای همگام شدن با نیازهای اطلاعاتی جامعه دیگر روش‌های قدیمی ارائه اطلاعات به کاربران جوابگو نیستند و کاربران اطلاعاتی نیازمند برطرف شدن نیازهای اطلاعاتی خود در لحظه هستند. برای این منظور علاوه بر اطلاع از نیاز کاربر در لحظه باید مدل رفتار اطلاع‌یابی وی نیز در لحظه ترسیم شود تا بتوان به کمک نرم‌افزارهای پیشرفته و کاربردی، همچون کتابداری شخصی، در لحظه اطلاعات مورد نیاز او را تامین و به او ارائه داد. با توجه به اهمیت این موضوع در عصر کنونی این مقاله سعی دارد با رویکردی مروری‌تحلیلی، ابتدا گذری بر رفتار اطلاع‌یابی داشته باشد، سپس به واکاوی مؤلفه‌های شناختی در فرایند تشخیص و درمان پرداخته، شرح مختصری از مغز انسان و عملکرد بخش‌های مختلف آن ارائه دهد و در ادامه روش‌های ثبت و بررسی عملکرد مغز را مرور کرده و الکترآنسفالوگرافی‌کمی را به عنوان یکی از معتبرترین روش‌ها معرفی کند، و در پایان به ارائه چند نمونه نقشه مغزی در فرایند تشخیص و درمان بپردازد. بررسی‌های صورت گرفته نشان داد در دهه‌های اخیر چشم‌انداز مغز در قالبی جدید و بهینه اوج گرفته، و می‌توان مغز زنده انسان را به صورت تفصیلی در حال درک، عمل، یادگیری، به یادسپاری، احساس، سخن گفتن، گوش دادن، یا تعامل با انسان‌های دیگر مشاهده کرد، در نتیجه علم اطلاعات و دانش‌شناسی نیز جهت ثبت تغییرات لحظه‌ای رفتار اطلاع‌یابی کاربران می‌تواند از ابزارهای حوزه علوم اعصاب شناختی به خوبی بهره برده و درصدد ارائه مدل‌ رفتار اطلاع‌یابی کاربران و طراحی ابزارهایی جهت تامین نیازهای اطلاعاتی آنها در لحظه باشد.

کلمات کلیدی