منطقه اکتشافی مس مشکان در شمال شرق سبزوار و در جنوب کمربند ماگمایی قوچان-سبزوار واقع شده است. زمین‌شناسی منطقه شامل واحد آتشفشانی (هورنبلند آندزیت) و واحدهای رسوبی (کنگلومرا، ماسه سنگ، آهک، شیل و آهک ماسه ای) به سن ائوسن است. کانی سازی رگه ای مس با امتداد عمدتا شمال شرق-جنوب غرب در واحدهای رسوبی ایجاد شده اند. کانی های اولیه شامل کوارتز، باریت، پیریت، کالکوسیت و بورنیت است که در اثر اکسیداسیون به کانی های مالاکیت، آزوریت، کالکوسیت، کوولیت، گوتیت و هماتیت تبدیل شده اند. بیشترین بی هنجاری های ژئوشیمی در رگه ها برای مس 6/4 درصد (با میانگین 1/2 درصد)، آرسنیک 100 گرم در تن (با میانگین 1/55 گرم در تن) و آنتیموان 65 گرم در تن (با میانگین 6/28 گرم در تن) است. بر پایه بررسی سیال های درگیر دو فازی در کانی کوارتز و باریت، کمینه دمای تشکیل کانی‌سازی بین 170 تا 240 درجه سانتی-گراد و با درجه شوری بین 7/10 تا 2/15 درصد وزنی است. کاهش دما و رقیق شدگی توسط آب های جوی می توانند مهمترین عوامل در ته نشست سولفید ها باشند. کنترل ساختاری کانی سازی، دگرسانی محدود به حاشیه رگه، دما و شوری کم محلول کانه-دار و کانی شناسی ساده ذخیره، مشابه کانسارهای رگه ای اپی ترمال است.

کلمات کلیدی