این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تراکم مواد مغذی جیره پایانی و سن کشتار بر بازده ابقای انرژی و پروتئین در جوجه های گوشتی انجام شد. تعداد 300 قطعه جوجه‌خروس 23 روزه سویه کاب 500 در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل 5×2، با 10 تیمار، شش تکرار و پنج قطعه در هر تکرار گروه بندی شدند. تیمارهای آزمایشی شامل تنظیم جیره پایانی با تراکم مواد مغذی معادل 95.5، 95، 97.5، 100 و 102.5 درصد پیشنهاد سویه و کشتار در سنین 38 و 46 روزگی بودند. با افزایش تراکم مواد مغذی جیره پایانی افزایش وزن بدن، بازده خوراک، بازده ابقای انرژی و پروتئین به طور خطی و معنی دار افزایش و احتیاج انرژی نگهداری به ازای افزایش واحد وزن بدن کاهش یافت (0.05>P). افزایش سن کشتار از 38 روز به 46 روز باعث بروز تأثیر منفی و معنی دار بر شاخص های فوق شد (0.05>P). پرندگان تغذیه شده با جیره پایانی با تراکم مواد مغذی 97.5 درصد پیشنهاد سویه بالاترین مقدار عددی مصرف خوراک باقی مانده را داشتند. سطح مطلوب مواد مغذی جیره پایانی جوجه های گوشتی ‌به منظور بهینه سازی افزایش وزن بدن، بازده خوراک، بازده ابقای انرژی و پروتئین با استفاده از مدل رگرسیونی خط شکسته خطی به ترتیب 101.7، 99.2، 97.2 و 99.5 درصد پیشنهاد سویه برآورد شدند. مقادیر به دست آمده 5.5-2.3 درصد کمتر از مقادیر برآوردی توسط مدل خط شکسته درجه دو بودند. بر اساس نتایج این آزمایش، شاخص مصرف خوراک باقی مانده می تواند یک معیار مناسب برای سنجش بازده انرژی جیره باشد. تنظیم جیره پایانی جوجه‌های گوشتی با تراکم مواد مغذی کمتر از 97.5 درصد سطح پیشنهاد سویه مناسب نیست.

کلمات کلیدی