مقدمه و هدف: بیماری قلبی عروقی یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در زنان است و بیشترین ابتلا در زنان یائسه به دلیل کاهش نقش محافظتی استروژن است. لذا این پژوهش باهدف تأثیر هشت هفته تمرین هوازی در آب، با و بدون مصرف زیره کوهی بر سطوح hsCRP و نیمرخ لیپیدی زنان یائسه انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی است. نمونه آماری این تحقیق شامل زنان یائسه و چاق مراجعه‌کننده به استخرهای شهر مشهد بودند که با روش نمونه‌گیری هدف‌دار انتخاب‌شده و به‌طور تصادفی در سه گروه 10 نفرِ تمرین، مکمل و تمرین همراه با مکمل قرار گرفتند. گروه تمرین به مدت هشت هفته (هفته‌ای سه روز) برنامه تمرین هوازی در آب را با شدت 55-75 درصد حداکثر ضربان قلب خود انجام دادند، گروه مکمل به مدت هشت هفته (روزانه 3 گرم دانه زیره کوهی) مصرف نمودند و گروه تمرین+مکمل هر دو مداخله را انجام دادند. به‌منظور بررسی متغیرهای بیوشیمیایی، نمونه‌گیری خونی 48 ساعت قبل و پس از انجام پروتکل‌های تحقیق انجام شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، t همبسته و آنالیز واریانس یک‌طرفه استفاده شد. نتایج: یافته های تحقیق نشان داد سطوح hsCRP گروه مکمل کاهش معنادار (01/0p=) و VO2max هر سه گروه افزایش معناداری (تمرین: 007/0 p=، مکمل: 01/0p=، تمرین+مکمل: 01/0 p=) داشته است. البته در تغییرات hsCRP و VO2max بین سه گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه مصرف روزانه زیره کوهی می تواند در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی نقش بسزایی داشته باشد و تمرین هوازی در آب با مصرف زیره و بدون مصرف آن در بهبود VO2max مؤثر است.

کلمات کلیدی