کاربرد ادبیات به منزلۀ‌ یکی از ابزارهای طبیعی آموزش زبان و هم‌چنین به عنوان یکی از غایت‌های زبان آموزی، نقش مهمی در ارتقای مهارت‌های زبانی دارد. به همین سبب طراحی و تدوین مواد آموزشی و ارزیابی و ارتقای منابع موجود از این منظر، امری اجتناب‌ناپذیر است. پژوهش حاضر به ارزیابی متون ادبی مجموعه‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی-زبانان، با هدف یاری رساندن به بهبود و ارتقای کیفیت آموزش زبان فارسی می‌پردازد. در این بررسی بر اساس رویکردی تلفیقی، الگویی متشکل از دو قسمت صوری و محتوایی برای ارزیابی متون ادبی در کتاب‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان معرفی و سپس بر اساس این الگو، متون ادبی از ابعاد مختلفی نظیر مهارت‌های زبانی، مفاهیم فرهنگی، کارکرد ارتباطی، اصالت و نوع و گونۀ متن، نوع مشارکت در انجام تکالیف، دلالت بر نکات دستوری و محل قرارگیری متن ادبی بررسی گردید. ارزیابی‌های انجام شده گویای این مطلب است که به مهارت گفتن دریافتی- حرکتی توجهی نشده و اغلب متون ادبی در شاخۀ بینافرهنگی طبقه‌بندی شده‌اند. همچنین اغلب متون ادبی هیچ ارتباطی با نکتۀ دستوری مطرح شده در درس ندارند و میزان کارکرد ارتباطی در متون ادبی نیز در سطح بسیار پایینی قرار دارد. افزون بر این مشخص شد که به‌کارگیری متون ادبی در منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان در ابعاد کارکرد ارتباطی، مهارت گفتن دریافتی- حرکتی، مفاهیم برون‌فرهنگی، تبیین ماهیت زبان ادبی، روش تدریس متون ادبی، نیازسنجی از مخاطبان و اتخاذ رویکردی یکپارچه نسبت به مهارت‌های زبانی با ضعف و نقصان‌هایی روبرو است.

کلمات کلیدی