چکیده اهدف: در بسیاری از رشته های ورزشی از جمله ورزش کشتی, ورزشکاران بسته به نوع و ماهیت مهارت مورد اجرا و میزان استفاده و نقش عضلات در عملکرد بهینه، به مقادیر مشخصی از قدرت نیاز دارند (2). یکی از بهترین روش های افزایش قدرت عضلانی، استفاده از تمرین های مقاومتی فزاینده است (3). از جمله سازگاری های فیزیولوژیکی می توان به افزایش قدرت، افزایش اندازه عضله و بهبود عملکرد ورزشی اشاره کرد (4). از این رو روش های متنوع تمرینات مقاومتی وجود دارد که می-توان به روش هرمی ساده و معکوس اشاره کرد (5). این دو روش تمرینی، به عنوان متداول ترین روش های وزنه تمرینی برای افزایش قدرت و هایپرتروفی عضلانی پذیرفته شده اند (6). تمامی کشتی گیران جهت کسب موفقیت بایستی سطوح بالایی از آمادگی جسمانی و تکنیکی را دارا باشند و با توجه به اینکه فاکتور قدرت یکی از عوامل مهم در رسیدن آمادگی کشتی گیران به اوج می باشد و از جهت دیگر کشتی گیران از پرداختن به آن بدلیل از دست دادن مهارت های تکنیکی واهمه دارند، در این زمینه، شماری از مربیان و کشتی گیران بر این باورند که تمرینات قدرتی تاثیر زیانباری در بهبود و حفظ مهارت های تکنیکی کشتی گیران، به دلیل از دست دادن انعطاف پذیری، سفتی عضلات و کاهش هماهنگی دراجرای فنون دارد، بنابراین کشتی گیران را از انجام تمرینات قدرتی منع می نمایند و با توجه به اهمیت تمرینات قدرتی در روند موفقیت در مسابقات کشتی همیشه کشتی گیران در انجام تمرینات قدرتی و اینکه آیا تمرینات قدرتی در نیمرخ مهارتی آنان تاثیر زیانباری دارد یا خیر و نحوه ترکیب تمرینات قدرتی با فنون کشتی در شک و تردید می باشند. هم چنین مهمترین سوال برای مربیان و دست اندرکاران تیم های کشتی این است که چه نوع تمرین مقاومتی و با چه شدت، حجم و مدتی می تواند محرک مناسبی برای افزایش قدرت عضلانی و تاثیر مثبت بر نیمرخ مهارتی داشته باشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر هشت هفته تمرین مقاومتی هرمی و هرمی معکوس بر شاخص های زیست حرکتی، آنتروپومتریک و نیمرخ مهارتی کشتی گیران آزادکار بود. روش شناسی: این تحقیق از نوع نیمه تجربی است که، دو گروه تجربی و کنترل با طرح پیش آزمون و پس آزمون مورد مقایسه قرار گرفتند. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کشتی گیران مرد در سطح استان خراسان شمالی تشکیل دادند که دارای عضویت در تیم کشتی آزاد شهرستان بجنورد بود که از میان آن‌ها تعداد 24 نفر به صورت داوطلبانه به روش نمونه گیری انتخابی در دسترس و هدفدار انتخاب شدند. در مرحله نخست افراد با ماهیت و نحوه همکاری با اجرای پژوهش آشنا شدند. سپس نمونه ها به طور تصادفی در دو گروه تمرین مقاومتی هرمی ساده (12 نفر) و تمرین مقاومتی هرمی معکوس (12 نفر) دسته بندی شدند. برای ارزیابی ترکیبات بدن به ترتیب طول قد آزمودنی ها با قدسنج سکا (ساخت کشور آلمان) با دقت 5 میلی متر، محیط باسن و کمر با متر نواری (مابیس/ ژاپن) با حساسیت 5 میلی متر، درصد چربی بدن و وزن با حساسیت 100 گرم و با استفاده از دستگاه بیوالکتریکال ایمپدنس (مدل In body-720/ کره جنوبی) اندازه گیری شد. اندازه گیری نیمرخ مهارتی با استفاده از پنج تکنیک مورد استفاده کشتی گیران آزاد (زیر یک خم، بارانداز، دست تو، سر زیر بغل، فن کمر) اندازه گیری گردید. در این پژوهش شاخص های زیست حرکتی شامل: توان بی هوازی (پرش سارجنت)، قدرت انفجاری (پرش جفتی)، استقامت عضلانی (درازونشست)، چابکی عمومی (تست ایلی نویز) جمع آوری شد. برای تعیین قدرت یک تکرار بیشینه آزمودنی ها از فرمول برزینسکی استفاده شد. ایستگاه های تمرینی بدین صورت بود که ایستگاه اول شامل تمرینات سوپرست متقابل عضلات جلو بازو و پشت بازو، ایستگاه دوم سوپرست متقابل عضلات چهار سر و همسترینگ و ایستگاه سوم سوپرست متقابل عضلات سینه ای و پشتی به دو روش هرمی و هرمی معکوس بود. داده‌های جمع آوری شده با کمک نرم افزار SPSS ویرایش 16 تجزیه و تحلیل شدند. پس از تائید نرمال بودن توزیع نظری داده‌ها با استفاده از آزمون آماری اکتشافی شاپیروویلک و همگنی واریانس‌ها توسط آزمون لون، برای مقایسه میانگین های درون و بین گروهی به ترتیب از آزمون آماری تی استیودنت و تی مستقل استفاده گردید. برای آزمون نتایج سطح معنی داری 05/0≥P در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج جدو ل 1 نشان می دهدکه تغییرات میانگین‌های درون گروهی در متغیرهای میانگین‌های درون گروهی در متغیرهای وزن بدن، نمایه توده بدن، درصد چربی بدن، قدرت بیشینه در هر دو الگوی هرمی ساده و معکوس تغییر معنی داری یافت(05/0>P). متغیر نیمرخ مهارتی فقط در گروه تمرین مقاومتی هرمی ساده افزایش معنی داری یافت. تغییرات میانگین‌های بین گروهی در متغیر نمایه توده بدن در بین دو گروه تجربی تفاوت معنی‌دار دارد (05/0>P). تغییرات میانگین‌های درون گروهی در متغیرهای توان بی هوازی، قدرت انفجاری، استقامت عضلانی در هر دو الگوی هرمی ساده و معکوس افزایش معنی داری یافت(05/0>P). متغیر چابکی در هر دو گروه تمرین مقاومتی هرمی ساده و معکوس کاهش معنی داری یافت. تغییرات میانگین‌های بین گروهی در متغیر استقامت عضلانی در بین دو گروه تجربی تفاوت معنی‌دار دارد (05/0>P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نمایه توده بدن، درصد چربی بدن، در هر دو الگوی هرمی ساده و معکوس کاهش معنی داری یافت. درصورتیکه توان بی هوازی، قدرت انفجاری، استقامت عضلانی و قدرت بیشینه در هر دو الگوی هرمی ساده و معکوس افزایش معنی داری یافت. نتایج مشابهی در ایجاد حداکثر قدرت و حجم عضلانی هر دو الگوی تمرین هرمی ساده و معکوس برای ورزشکاران کشتی مناسب می باشد، بدین منظور به مربیان پیشنهاد می شود که هر دو الگوی تمرینی می تواند باعث بهبود شاخص های زیست حرکتی کشتی گیران شود.

کلمات کلیدی