مامیران(Chelidonium sp.) دارای رویشگاه‌های محدودی در ایران است. این گیاه حاوی مقدار زیادی متابولیت‌های ثانویه نظیر آلکالوئیدهای ایزوکینولین و ترکیبات فنولی می­باشد. هدف از این تحقیق، بهینه‌سازی ریزازدیادی و مقایسه فنول تام موجود در برگ، ساقه و ریشه گیاهچه‌های آن است. آزمایش به صورت طرح پایه کاملاً تصادفی در ۴ تکرار انجام شد. در این تحقیق ابتدا اثر سایتوکینین‌های BAP در غلظت‌های صفر، 5/0، 1، 5/1، 2 میلی‌گرم در لیتر و TDZ در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر بررسی شد. سپس بهترین تیمار سایتوکینین از نظر درصد باززایی به صورت ترکیب با یکی از اکسین‌های IBA وNAA در غلظت‌های 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر ارزیابی شد. شاخه‌های باززایی شده به منظور ریشه‌زایی برروی محیط کشت‌های MS حاوی 3 گرم در لیتر زغال‌ فعال با تیمارهای IBA، NAA وIAA در غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر کشت شدند. سپس گیاهچه‌های ریشه‌دار شده سازگار شدند. برای اندازه‌گیری میزان فنول تام از روش فولین استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین پرآوری در تیمار 5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ با میانگین 12/8 عدد شاخه بدست آمد. در این مطالعه محیط کشت MS حاوی 5/1 میلی‌گرم در لیتر IBA، مناسب‌ترین تیمار به منظور ایجاد ریشه تشخیص داده شد. همچنین نتایج نشان داد، میزان فنول تام برگ بیشتر از ساقه و ریشه است.

کلمات کلیدی