بیمه تنها برای تأمین خسارات وارد شده به ذینفع بیمه ای است. بدون وجود ضرر و ارتباط با حادثه زیان بار ‏انعقاد بیمه و انتفاع از آن منتفی است. حسب ماده 4 قانون بیمه 1316:« موضوع بیمه ممکن است مال باشد ‏اعم از عین یا منفعت یا هر حق مالی یا هر نوع مسئولیت حقوقی مشروط بر اینکه بیمه‌گذار نسبت به‌بقاء آنچه ‏بیمه می‌دهد ذی‌نفع باشد‎...‎‏» همچنین، بیمه گذار همیشه ذینفع بیمه ای نیست و ممکن است دو شخص ‏متفاوت عنوان بیمه گذار و ذینفع بیمه ای را داشته باشند. ماده 5 قانون بیمه این تفاوت را به خوبی نشان داده ‏است:« بیمه‌گذار ممکن است اصیل باشد یا به یکی از عناوین قانونی نمایندگی صاحب مال یا شخص ذینفع را ‏داشته یا مسئولیت حفظ آن را از‌طرف صاحب مال داشته باشد‎.‎‏» البته، به موجب اصل مذکور در ماده 6 قانون ‏بیمه« هر کس بیمه می‌دهد متعلق به خود او است مگر آنکه در بیمه‌نامه تصریح شده باشد که مربوط به دیگری ‏است...» پس اصولا بیمه گذار ذینفع بیمه است مگر خلاف آن تصریح شود. حال در عقد باطل، اگر مشتری ‏متصرف، مبیع را در نزد بیمه گر تحت پوشش بیمه حوادث قرار داده باشد و مبیع ناقص یا تلف شود، مبلغ ‏بیمه به چه کسی تعلق می گیرد؟ بیمه گذار یعنی مشتری و یا فروشنده که مالک واقعی موضوع بیمه بوده ‏است؟ آیا علم و جهل طرفین به بطلان عقد در تشخیص ذینفع بیمه ای تاثیر دارد؟ این وجیزه به نقد رایی در ‏این خصوص می پردازد که مشتری را بیمه گذار دانسته است و دعوای فروشنده را مردود اعلام کرده است.‏

کلمات کلیدی