بدون شک یکی از عواملی که الهی و فرابشری بودن قرآن را اثبات نموده ساختار آوایی آن است که باعث جلوه گری قرآن دریک شکل ادبی کاملا منسجم و بهم پیوسته گشته و به شکلی اعجازگونه به فهم معانی عمیق آن کمک نموده است. مقاله حاضر درصدد است تا ساختارآوایی سوره محمد (ص) را به روش توصیفی-تحلیلی واکاوی نموده و به پرسش های زیر پاسخ دهد: 1- کدام عناصر آوایی درالقای مضمون سوره محمد (ص) و پیام رسانی آیات آن نقش آفرینی می کنند؟ 2- چه تناسبی میان ساخت آوا و معانی دراین سوره وجود دارد؟ 3- ارتباط میان مخارج و صفات حروف با مضمون آیات چگونه قابل تبیین است؟ یافته های پژوهش درسطح آوایی سوره محمد(ص) ازیک نوع هماهنگی و توازن بین لفظ و معنا خبر می دهد؛ تصاویری که درقالب الفاظ ارائه شده با چیدمان، گزینش و تکرار آواهایی خاص و با به کارگیری عناصر تاثیرگذار بر ریتم کلام چنان آگاهانه مهندسی شده که خود حامل تمام یا بخشی از معنای آیات است. صنایع بدیعی نیز که ارتباط تنگاتنگی با ایقاع وموسیقی آیات دارد، جایگاه والایی را درانتقال مفاهیم این سوره به خود اختصاص داده است. در حقیقت تبیین دانش ساخت آوایی و کاربرد انواع عناصر آوایی و ارتباط آن با معنا درسوره محمد گواه آن است که نشانه های آوایی در نظام معنایی قرآن درتصویر گری حال کافران و منافقان و تبیین کیفرشان نقش مهمی دارد.

کلمات کلیدی